Home > Learning > Glossary
Glossary
Term (English) | Term (Myanmar) | Description (Myanmar) |
---|---|---|
Above par | မူရင်းဈေး၏အထက် | စတော့၊ ရှယ်ယာ၊ ငွေချေးစာချုပ်များကို မူရင်းဈေးထက် မြှင့်တင်၍ ရောင်းချခြင်း ။ |
Accumulated dividend | စုဆောင်းအမြတ်ငွေ | ဦးစားပေးရှယ်ယာ(preferred share)များတွင် ပေးမည့် ပုံသေ အမြတ်ဝေစုကို နှစ်နှစ်-သုံးနှစ် စသည်ဖြင့်ဆိုင်းငံ့ ထားကာ ပြီးမှ တစ်ပေါင်းတည်း ပေးအပ်ခြင်း |
Acquisition | ကုမ္ပဏီကိုဝယ်ယူခြင်း | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ အခြားကုမ္ပဏီတစ်ခုကို ထိန်းချုပ်နိုင်သော ရှယ်ယာ အရေအတွက် ရသည်အထိဝယ်ယူပိုင်ဆိုင်ခြင်း |
Across the Board | – – | စတော့အိပ်ချိန်းအတွင်း ပါဝင်ရောင်းဝယ်လျက်ရှိ သည့်စတော့ အားလုံး၏ ဈေးနှုန်းများ သည်ဦးတည်ရာတစ်ခုတည်းသို့သွားခြင်း (ဥပမာ- ဈေးနှုန်း အားလုံး အတက်ဖက်သို့ ဦးတည်ခြင်း) |
Active market | သွက်လက်ဈေးကွက် | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ် ၊ ကုန်စည်အစရှိသည်တို့ အရေအတွက် မြောက်များစွာရောင်းဝယ်ခြင်း။ ဤဈေးကွက်တွင် အရောင်းနှင့် အဝယ် ဈေးနှုန်းကွာဟချက် ကျဉ်းမြောင်းသည်။ |
Ad valorem | တန်ဖိုးအလိုက်ကောက် ခံခြင်း | လက်တင်ဘာသာစကားဖြစ်သည်။ အခွန်အခများ၊ ကော်မရှင်ခများကို ပုံသေနှုန်းဖြင့်ကောက်ခံခြင်းမဟုတ်ဘဲ တန်ဖိုးအကြီးအငယ် အလိုက် သတ်မှတ်ကောက်ခံခြင်း။ |
Advance | မြင့်တက်မှု | စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ်များ၊ ကုန်စည်များ နှင့်အခြားသောပိုင် ဆိုင်မှုများ၏တန်ဖိုး မြင့်တက်ခြင်း။ စတော့ဈေးကွက်တွင် ယင်း၏ စတော့အညွှန်းကိန်းကိုကြည့်ဖြင်းဖြင့် အတက်၊အကျကို သိနိုင်သည်။ |
After-hour trading | သတ်မှတ်ချိန်ပြင်ပရောင်းဝယ်မှု | စတော့များကို စတော့အိပ်ချိန်း၏သာမာန်ရောင်းဝယ်ချိန် ပြင်ပတွင် ရောင်းဝယ်ခြင်း၊ |
After market | – – | အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများကမ်းလှမ်းရောင်းချမှု (IPO)ပြီးပြီးချင်း ဈေးကွက်တွင် ချက်ချင်း အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မှု |
All or none | – – | ဖောက်သည်မှ စတော့ဝယ်ယူရန်/ရောင်းချရန်အော်ဒါပေးခြင်းဖြစ်ပြီး အော်ဒါပေးသည့်အရေအတွက် အကုန်ရ ရှိလိုသည့် အော်ဒါဖြစ်ပြီး တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း သာ အရောင်းအဝယ်ဖြစ်ပါက အော်ဒါပျက်ပြယ် သည်။ |
Allotment | ခွဲတမ်းချထားမှု | စတော့များကို တာဝန်ယူဖြန့်ချိသည့် Underwriter များက၎င်းတို့၏ ဆင်ဒီကိတ်များသို့ ရှယ်ယာများ အချိုးကျခွဲဝေရောင်းချပေးခြင်း |
American Depository Receipt (ADR) | – – | အမေရိကန်နိုင်ငံတွင်းရှိဘဏ်များ၏လက်ဝယ်ကိုင်ဆောင်ထားသော အခြားနိုင်ငံများ၏ကော်ပိုရေးရှင်းများမှ ထုတ်ဝေသော စတော့ များ ဖြစ်ပြီး ယင်းစတော့များ ကိုအခြေပြုကာ ပြန်လည် ထုတ်ဝေသော လက် မှတ်ဖြစ်ပြီး ကိုင်ဆောင်ထား သူများအနေနှင့် အမြတ်ဝေစုများ ၊ ပြန်လည်ရောင်းချခြင်းမှ အမြတ်ငွေများ ရပိုင်ခွင့် ရှိသည်။ |
Analyst | သုတေသီ | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများတွင်လည်းကောင်း၊ ဘဏ် များတွင်လည်းကောင်း၊ အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့များတွင် ရှိ သည့် သုတေသနပညာရှင်များ ဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီများ လုပ်ငန်းများ၊ ဘဏ္ဍာ ရေးအချက်အလက်များကိုအကဲဖြတ်သုတေသနပြုကာ ဈေးကွက် တွင်ပါဝင်ရောင်းဝယ်မည့် သူများသို့ ရောင်းခြင်း/ဝယ်ခြင်း ဆိုင်ရာ အကြံဉာဏ် မျးကို ပေးသူများဖြစ်သည်။ |
Annual report | နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာ | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်လုပ်ငန်းဥပဒေအရ ရှယ်ယာရှင်များ သို့ဖြန့်ဝေရသည့် ဘဏ္ဍာရေး နှင့် လုပ်ငန်းအစီရင်ခံစာဖြစ်သည်။ |
Annual return | တစ်နှစ်အတွင်းပြန်ရချက် | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အစုမှ တစ်နှစ်အတွင်း စုစုပေါင်း ပြန်ရသည့် အကျိုး အမြတ်နှုန်းဖြစ်ပြီး ယင်းတွင် အမြတ်ဝေစု၊ ပြန်ရောင်းချခြင်းမှ အမြတ်ငွေ (capital gain) တို့ပါဝင်ပြီး ပေးဆောင်ရသည့်ကော်မရှင်ခ၊ အခွန်ငွေ နှင့်အခြားကုန်ကျစရိတ်များမပါဝင်ပါ။ |
Arbitrage | လက်လွှဲရောင်းချခြင်း | ဈေးနှုန်းကွာ ခြားချက်မှ အမြတ်ရရန်ရည်ရွယ်၍ ရှယ်ယာ များ၊ ကုန်စည်များ ၊ ငွေကြေးများကို ဈေးကွက်တစ်ခုမှ ဝယ်ယူ၍ အခြား ဈေးကွက်တွင် ချက်ချင်း ပြန်လည်ရောင်း ချခြင်း။ |
Arbitrager | လက်လွှဲရောင်းချသူ | Arbitrage ပြုလုပ်သူကိုခေါ်ဆိုပါသည် |
Asked Price | ရောင်းဈေး | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခုကို စတော့အိပ်ချိန်းတွင်လည်း ကောင်း ၊ အိုတီစီဈေးကွက်တွင်လည်းကောင်း ရောင်းချရန်အဆိုပြု သည့် ဈေးနှုန်းဖြစ်သည်။ |
ATP (Arbitrage Trading Program) | ပရိုဂရမ်ဖြင့်ရောင်း ဝယ်ခြင်း | Program Trading ဟု လူသိများသည်။ ကွန်ပျူတာ ပရိုဂရမ်ကို အသုံးပြုကာ စတော့များ၊ စတော့အညွှန်းကိန်းအခြေခံ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များကို အချိန်တိုအတွင်း အမြတ်ရရှိရန်ရောင်းဝယ်ကြခြင်းဖြစ်သည်။ |
At the market | ဈေးကွက်ပေါက်ဈေး | Market Order နှင့်အတူတူဖြစ်သည်။ စတော့များကို ဈေးကွက်တွင် လောလောဆယ်ဖြစ်နေသည့် ဈေးဖြင့် ရောင်း/ဝယ်ရန် တင်သည့် အော်ဒါဖြစ်သည်။ |
Auction market | လေလံဈေးကွက် | စတော့ရှယ်ယာများကို ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများမှ တစ်ဆင့် စတော့အိပ်ချိန်းသို့ တင်ကာ ရောင်းဝယ်သည့် ဈေးကွက်ဖြစ် သည်။ စတော့ဈေးနှုန်းကို ဈေးကွက်သို့ရောက်ရှိလာသည့် စုစုပေါင်း အဝယ်/အရောင်း အော်ဒါများ၏ ပမာဏကို အခြေခံကာ တွက်ချက် သတ်မှတ်သည်။ ညှိနှိုင်းဈေးဖြင့်ရောင်းဝယ်သည့် အိုတီစီဈေးကွက်နှင့် မတူညီပါ။ |
Authorized shares | ခွင့်ပြုမတည်ရှယ်ယာ | ကုမ္ပဏီသင်းဖွဲ့စည်းမျဉ်းများအရ ကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင် အမြင့်ဆုံး ထည့် ဝင် ရင်းနှီးနိုင်သည့် ရှယ်ယာအရေအတွက်ဖြစ်သည်။ ကနဦး အဆင့် တွင် ရှယ်ယာအရေအတွက် အားလုံးထုတ်ရန်မလိုဘဲ စတင် ရင်းနှီးရန် လိုအပ်သလောက်သာထုတ်နိုင်သည်။ |
Automatic order entry system | အလိုအလျောက်အော် ဒါတင်သည့်စနစ် |
အရွယ်အစားသေးငယ်သည့် အော်ဒါ များကို ဖောက်သည်များက အိပ်ချိန်းရှိ စပယ်ရှယ်လစ်စ်များထံ သို့ တိုက်ရိုက် ပေးပို့သည့်စနစ် ဖြစ်သည်။ နယူးယောက်စတော့အိပ်ချိန်းတွင် ကျင့်သုံးသည့်စနစ်ဖြစ် သည်။ |
Back office | နောက်တန်းရုံး | ဘဏ် သို့မဟုတ် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ တစ်ခုတွင် စတော့ရောင်းဝယ်ရေးလုပ်ငန်း မဟုတ်သည့် နောက်တန်းရုံး (ဥပမာ- စီမံခန့်ခွဲရေး / ငွေစာရင်းဌာန)။ |
Back up | – – | စတော့ တစ်ခု၏ ဈေးနှုန်းသည် ဦးတည်ရာတစ်ခုသို့သွား နေရာ မှ ရုတ်ချည်း ပြောင်းပြန်အနေအထားသို့ရောက် သွားခြင်း။ |
Bankruptcy | ဒေဝါလီခံခြင်း | လူပုဂ္ဂိုလ် သို့မဟုတ်အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုအနေဖြင့် တင်ရှိ နေသည့် ကြွေးများကို ပြန်ဆပ်နိုင်ခြင်းမရှိဘဲ လူမွဲအဖြစ် ခံယူခြင်း။ |
Base | – – | နည်းပညာစိစစ်ချက် Technical Analysis တွင် Support Level နှင့် Resistance Level တစ်ထပ်တည်းကျနေခြင်း။ ဤနေရာတွင် စတော့တစ်ခု၏ ဝယ်လိုအားနှင့် ရောင်းလို အားထပ်တူကျနေသည့်အခြေအနေဖြစ်သည်။ |
Base market value | အခြေခံဈေးကွက်တန်ဖိုး | သတ်မှတ်ထားသည့် နေ့တွင် ရှိသည့် စတော့ အုပ်စု တစ်ခု၏ စုစုပေါင်းတန်ဖိုး ဖြစ်ပြီး စတော့ အညွှန်းကိန်း တွက်ရာတွင်သုံးသည်။ |
Basic point | – – | ငွေချေးစာချုပ်၊ ငွေတိုက်ဘီလ် အစရှိသည်တို့၏ အကျိုး အမြတ်ပြန်ရနှုန်း yield ကို တွက်ချက်ရာတွင် သုံးသည့် တစ်ရာပုံတစ်ပုံ အစိတ်အပိုင်း။ ၁၀၀ Basic point သည် ၁ နှင့်ညီမျှသည်။ ဥပမာ ဝ.၅၀ % သည် ၅၀ Basic point ။ |
Bear market | ၀က်ဝံဈေးကွက် | ရှယ်ယာ ဈေးနှုန်များ အချိန်ကာလရှည်ကြာစွာ ကျဆင်း နေသည့် ဈေးကွက်ဖြစ်ပါသည်။ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများမှ အဆိုးမြင်နေသည့်အချိန်ဖြစ်ပြီး ကိုင်ဆောင်ထားသည့် ရှယ်ယာများ ကို ထုတ်ရောင်းကြသည့်ဈေးကွက်ဖြစ်သည်။ |
Bearer form | – – | ထုတ်ဝေရောင်းချသည့်ကုမ္ပဏီ၏မှတ်ပုံတင်စာအုပ်တွင် ပိုင် ရှင်အမည် ကို မှတ်တမ်းမတင်ဘဲ ကိုင် ဆောင်ထားသူအား အကျိုးခံစား ခွင့်ပြုသည့် ငွေချေး စာချုပ် ဖြစ်သည်။ |
Benchmark | အခြေခံစံနှုန်းသတ်မှတ်ချက် | စံပြု၍တိုင်းတာရသည့် စတော့၊ ငွေကြေး ၊ အတိုးနှုန်း စသည်တို့၏ အခြေခံစံနှုန်းတစ် ခုဖြစ်သည်။ ဥပမာ – အမေရိ ကန် ဗဟိုဘဏ်မှထုတ်သည့် ၁၀ နှစ် ငွေချေး စာချုပ်။ |
Beneficiary owner | အကျိုးခံစားခွင့်ရှိသူ | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခုတွင် အခြား ပိုင်ရှင် အမည် ပေါက် နေသော်လည်း အမှန်တကယ် ယင်း ငွေချေး သက်သေခံ လက်မှတ် များကို အကျိုးခံစားပိုင် ခွင့်ရှိသူ။ |
Best effort | အကောင်းဆုံးအားထုတ်မှု | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီတစ်ခုက စတော့ ရှယ်ယာ များကို ကိုယ်စားလှယ် အဖြစ် အများပြည်သူသို့ တာဝန်ယူ ရောင်းချပေးခြင်း ဖြစ်ပြီး ရောင်းမကုန်ပါက မူလ ထုတ်ဝေရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီသို့ ပြန်အပ်နိုင်သည့် စနစ်ဖြစ်သည်။ |
Bid-price | ၀ယ်ဈေးနှုန်း | စတော့တစ်ခုကို ဖောက်သည်မှ ဝယ်ယူရန်ကမ်းလှမ်း သည့် ဈေးနှုန်းဖြစ်သည် |
Bid-ask spread | ၀ယ်ဈေး-ရောင်းဈေးခြားနားချက် | စတော့ ၊ ငွေချေးစာချုပ် သို့ ကုန်စည် တစ်ခု၏ ဝယ်ဈေးနှင့် ရောင်းဈေးခြားနားချက် ဖြစ် သည်။ Asked ကို အိုတီစီ ဈေးကွက်တွင်သုံးပြီး Offer ကို စတော့အိတ်ချိန်းတွင် သုံး လေ့ရှိသည်။ |
Big four | ကြီးလေးကြီးစာရင်းစစ်အဖွဲ့ | အမေရိကန်ရှိ အကြီးဆုံးစာရင်းစစ်စာရင်းကိုင်အဖွဲ့ လေးဖွဲ့ ဖြစ်ပြီး ယင်းတို့မှာ Pricewaterhouse Coopers, Deloitte & Tourche , Ernst & Young, KPMG တို့ ဖြစ်သည်။ |
Block trading | ရှယ်ယာအရေအတွက်အမြောက် အများရောင်းဝယ်ခြင်း |
စတော့ ဈေးကွက်တွင် တစ်ကြိမ်တည်းနှင့် ရှယ်ယာ အရေအတွက် အမြောက်အများကို သတ်မှတ် ထား သည့်စည်းကမ်းများ အတိုင်း ရောင်းဝယ်ခြင်း ၊ (ဥပမာ- ရှယ်ယာအရေအတွက် ၁၀၀၀၀ နှင့်အထက်) |
Blowout | – – | ရှယ်ယာများကို အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချရာ တွင် အချိန်တိုအတွင်းအကုန်ရောင်းထွက်သွားခြင်း။ |
Blue chip | – – | ကာလရှည်ကြာစွာ အမြတ်ငွေများ ကောင်းမွန်ခြင်း၊ အမြတ် ဝေစုကောင်းကောင်းပေးခြင်း၊ အုပ်ချုပ်သူများ၏ ဂုဏ် သိက္ခာ ပြည့်ဝခြင်း ၊ ရောင်းအား ၊ ဝန်ဆောင်မှု ကောင်း မွန်ခြင်း စသည်တို့ နှင့်ပြည့်စုံသည်ဟု အများက အသိ အမှတ် ပြုထားသည့် စတော့ |
Bond | ငွေချေးစာချုပ် | အစိုးရ သို့မဟုတ် ကော်ပိုရေးရှင်များမှ ထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ သတ်မှတ်ကာလများအတိုင်း အတိုးပေးရသည်။ အချိန်စေ့ လျင် အရင်းပြန်အမ်းပေး ရ သည်။ ပုံမှန်အတိုးမပေးပဲ တစ်ခါတည်း လျှော့နှုန်းနှင့် ရောင်းချခြင်းများလည်း ရှိသည်။ |
Bond power | – – | ငွေချေးစာချုပ်ပိုင်ရှင် တစ်ဦးမှ အခြားတစ်ဦးသို့ အမည် ပြောင်းလဲရာတွင် အသုံးပြုသည့် ပုံစံဖြစ်သည်။ |
Bond rating | ငွေချေးစာချုပ်အကဲဖြတ်ချက် | ငွေချေးစာချုပ်ထုတ်ဝေသည့်အဖွဲ့များ အနေနှင့် အရင်း ငွေပြန် အမ်းနိုင်ခြေ ရှိမရှိ ၊ ခိုင်မာမှု ရှိမရှိ ကို အကဲ ဖြတ် သည့်စနစ် ဖြစ်သည်။ Standard & Poors, Fitch , Moody’s စသည့်အဖွဲ့များသည် ငွေချေးစာချုပ် အကဲဖြတ် သည့် အဖွဲ့များဖြစ်သည်။ |
Bond ratio | – – | ကုမ္ပဏီ၏ အရင်းငွေဖွဲ့စည်းမှုတွင် ငွေချေးစာချုပ်ထုတ် ရောင်းထားသည့် ပမာဏမည်မျှပါရှိသည်ကို တွက်သည့် အချိုးဖြစ်သည်။ |
Book-entry securities | – – | လက်မှတ်ဖြင့် ကိုင် ဆောင်ရောင်းဝယ်ခြင်းမပြုဘဲ စာရင်း ပြောင်း နည်းစနစ်ဖြင့် သာအရောင်းအဝယ် ပြုလုပ်သည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များဖြစ်သည်။ |
Book runner | – – | Managing Underwriter တွင်ကြည့်ပါ။ |
Book value | – – | ကုမ္ပဏီ၏ လက်ကျန်ရှင်းတမ်းပါ ပိုင်ဆိုင်မှုတန်ဖိုးများဖြစ် သည်။ ကုမ္ပဏီ၏ စုစုပေါင်းပိုင်ဆိုင်မှုတန်ဖိုးမှ ဒြပ်မဲ့ ပိုင်ဆိုင် မှုများကို နှုတ်၊ ယင်းမှ စုစုပေါင်းပေးရန် တာဝန်များ ကို ဆက်နှုတ်ပါက ရရှိသည့်ကိန်းဖြစ်သည်။ |
Bottom | အနိမ့်ဆုံးအမှတ် | တစ်နေ့တာအတွင်း (သို့) ရာသီတစ်ခုအတွင်း(သို့) တစ်နှစ်အတွင်း စတော့ သို့မဟုတ်ကုန်စည်တစ်ခု၏ အနိမ့်ဆုံးသို့ကျရောက်ခဲ့သည့်ဈေးနှုန်းဖြစ်သည်။ |
Bourse | စတော့အိပ်ချိန်း | စတော့အိပ်ချိန်း ကို ပြင်သစ်ဘာသာစကားဖြင့် ခေါ်ဝေါ်ခြင်း ဖြစ်သည်။ |
Break even | မရှုံး-မမြတ်အခြေအနေ | စတော့ဈေးကွက်တွင် မရှုံး-မမြတ်ဖြစ်နေသည့် အခြေအနေ |
Broker | ပွဲစား | စတော့ဈေးကွက်တွင် ရောင်းသူနှင့်ဝယ်သူအကြားတွင် လည်း ကောင်း၊ ယင်းတို့ နှင့် စတော့အိပ်ချိန်းအကြား တွင်လည်းကောင်း အကျိုး ဆောင်အဖြစ်ဆောင်ရွက်သည့် အဖွဲ့ဖြစ်သည်။ ကုန်စည် နှင့် ငွေကြေးဈေးကွက်များတွင် လည်း ပါဝင်ဆောင်ရွက်သည်။ |
Bull | – – | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ငွေကြေး၊ ကုန်စည် ဈေးနှုန်း များပြန်လည်မြင့်တက် မည်ဟု ထင်မြင်သူ။ |
Bull market | နွားသိုးဈေးကွက် | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ငွေကြေး၊ ကုန်စည် ဈေးနှုန်း များ အချိန်ကြာရှည်စွာမြင့်တက်နေသည့်ဈေးကွက်။ |
Buy and hold strategy | – – | ကုမ္ပဏီများမှ ထုတ်ရောင်းသည့် စတော့များကိုဝယ်ယူကာ အချိန်ကြာမြင့်စွာကိုင်ဆောင်ထားသည့် ဗျူဟာဖြစ်သည်။ |
Buyer’s market | ၀ယ်သူ့စိတ်ကြိုက်ဈေးကွက် | ဈေးကွက်တွင် လက်ရှိဝယ်လိုအားထက် ရောင်းလိုအားက ပိုများနေသည့်အတွက် ဝယ်ယူသူတို့ စိတ်ကြိုက်တွေ့နေ သည့် ဈေးကွက်ဖြစ်သည်။ ဈေးနှုန်းများကျဆင်းနေသည့် အခြေအနေဖြစ်သည်။ |
Buying on margin | – – | စတော့များကို ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များကုမ္ပဏီ ၏ ချေးငွေ အစီအစဉ် ဖြင့် ဝယ်ယူရင်းနှီးမြှုပ်နှံခြင်း။ |
Buy order | အဝယ်အမှာလွှာ | ဖောက်သည်မှ မိမိဝယ်ယူလိုသည့် စတော့များအတွက် ဈေးကွက်ပေါက်ဈေး (သို့) ကန့်သတ်ဈေးဖြင့် ပေးသည့် အဝယ်အမှာလွှာ။ |
Buyout | – – | ကုမ္ပဏီ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများ၊ လုပ်ငန်းလည်ပတ်မှုများအားလုံး ကို ထိန်းချုပ်နိုင်သည့် အနေအထားရောက်ရှိနိုင်သည့် ရှယ်ယာ အရေအတွက် ကို ရရှိရန် ဝယ်ယူခြင်း။ |
Buy signal | – – | နည်းပညာစိစစ်ချက် Technical Analysis အရ စတော့ ဈေးများအကျဘက်ရောက်နေရာမှ ဈေးပြန်တက်တော့မည့် အခြေအနေရောက်နေပြီး ဝယ်ယူရန်အချက်ပြခြင်း။ |
Cabinet securities | – – | စတော့အိပ်ချိန်းတစ်ခု သို့ စာရင်းဝင်ထားသည့် အရောင်း အဝယ် သွက်လက်မှု မရှိသော စတော့ နှင့် ငွေချေးစာချုပ် များဖြစ်သည်။ |
Calendar | – – | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်တို့ ကို အများပြည်သူသို့ ထုတ်ေ၀ ရောင်း ချရန်စီစဉ်ထားသည့် တန်းစီဇယားဖြစ်သည်။ |
Callable | – – | သက်တမ်းမပြည့်မီ ထုတ်ဝေသူက ပြန်လည် ခေါ်ယူကာ ပြန်အမ်းနိုင်သည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ ရောင်းချသူ က အချိန်မစေ့မီ ပြန်အမ်းမည်ဆိုပါက ဝယ်ယူထားသူများ သို့ အပိုကြေးပေးကာပြန်အမ်းရသည်။ |
Call feature | – – | ငွေချေးစာချုပ်ထုတ်ဝေရာတွင် ကြေငြာသည့် စာတမ်း (Indenture) တွင် ငွေချေးစာချုပ်များကို အချိန်မစေ့မီ ပြန်လည်ခေါ်ယူနိုင်သည်ဟူသောအချက်ထည့်ထားခြင်း။ |
Call protection | – – | ငွေချေးစာချုပ် များကို ထုတ်ဝေသူမှ ပြန်ခေါ်ယူကာ အမ်း ခွင့်မရှိသည့် အနိမ့်ဆုံး ကာလ သတ်မှတ်ချက်။ |
CAP | – – | Capitalization ၏အတိုကောက်စကားလုံး။ ကုမ္ပဏီမှထုတ် ဝေထားသည့်ရှယ်ယာများအားလုံး၏ လက်ရှိတန်ဖိုး။ ကုမ္ပဏီ တစ်ခု၏ စတော့ဈေးကွက်တွင် လောလောဆယ် ဖြစ် ပေါ်နေသည့် ဈေးနှုန်းနှင့်ထုတ်ဝေထားသည့်ရှယ်ယာ အရေ အတွက်မြှောက်ခြင်းမှ ရရှိသည့်ကိန်း။ |
Capital formation | အရင်းအနှီးဖွဲ့စည်းမှု | စုဆောင်းငွေ (သို့မဟုတ်) အခြားသောငွေကြေး အရင်း အမြစ်များဖြင့် အဆောက်အဦ၊ စက်ပစ္စည်းကရိယာ နှင့် နည်းပညာများထပ်မံ ဖြည့်တင်းကာ စီးပွားရေး တိုးချဲ့ခြင်း။ |
Capital gain | အရင်းပေါ်ပြန်ရချက် | စတော့ သို့မဟုတ် ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်း တစ်ခုအား ဝယ်ယူထား ပြီး ပြန်လည်ရောင်းချရာမှ ရရှိသည့်အမြတ်ငွေ။ |
Capitalization ratio | အရင်းဖွဲ့စည်းမှုအချိုး | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ အရင်းငွေဖွဲ့စည်းပုံ တွင် ကြွေးမြီ၊ ဦးစား ပေးရှယ်ယာ၊ သာမာန်ရှယ်ယာ အစရှိသည်တို့၏ ပါဝင်မှု အချိုးအစား ကိုလေ့လာခြင်းဖြစ် သည်။ |
Capital markets | အရင်းအနှီးဈေးကွက် | ကာလရှည် ငွေကြေးအရင်းအနှီးများစုစည်းနိုင်ရေးအတွက် စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ်များ ထုတ်ရောင်းသည့်ဈေး ကွက်။ |
Cash on Delivery (COD) | – – | အဖွဲ့အစည်းအလိုက်ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများသို့ ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်များပေးအပ်ကာ အပြန်အလှန်အားဖြင့် တူညီသည့်တန်ဖိုး (ငွေကြေး/ပစ္စည်း)တစ်ရပ်ရယူခြင်း။ Delivery Versus payment (DVP) ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Caveat emptor | – – | (လက်တင်ဘာသာစကား) ဝယ်ယူသူက ပစ္စည်းတစ်ခု သို့မဟုတ် စတော့တစ်ခုကို မဝယ်ခင်ကတည်းက သတိ ထားစစ်ဆေးရပြီး အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သွားပြီး နောက် ဖြစ်ပေါ်လာသည့်ကိစ္စများ အတွက် ဝယ်ယူတွင်သာတာဝန် ရှိ သည် ဟူသည့် စည်းမျဉ်း။ |
Ceiling | အမြင့်ဆုံးသတ်မှတ်ဈေး | ဘဏ္ဍာရေးဈေးကွက်အတွင်း အရောင်းအဝယ်ပြုလုပ်မှုများ တွင် အမြင့်ဆုံးပေးခွင့်ရှိသည့်ဈေးနှုန်း။ |
Certificate of Deposit (CD) | – – | အတိုးပေးသည့် ဘဏ်များမှ ထုတ်ဝေသော ကြွေးမြီစာချုပ် စာတမ်းများ ဖြစ်ပြီး အနည်းဆုံး ဒေါ်လာ တစ်သိန်း မှ စတင် ထုတ်ဝေလေ့ရှိပြီး သက်တမ်းမှာ သီတင်း ပတ် အနည်းငယ်မှ နှစ်ကာလ တစ်ခုအထိကြာမြင့်သည်။ |
Channel | – – | နည်းပညာစိစစ်ချက် Technical analysis တွင် စတော့ တစ်ခု၏ ဂရပ်ဖ် အတက်(သို့)အကျ အမှတ်များ ကို မျဉ်း ပြိုင် ဆွဲထားသည့်လမ်းကြောင်းဖြစ်သည်။ ယင်းမျဉ်း ပြိုင် လိုင်းသည် အတက်(သို့)အဆင်း(သို့) အလျားလိုက် ဖြစ်နိုင်သည်။ |
Chartist | – – | နည်းပညာစိစစ်ချက် Technical analysis အသုံးပြုသူများ ကို ခေါ်သည်။ ၎င်းတို့သည် ချပ်များ၊ ဂရပ်ဖ်များကိုအသုံးပြု လေ့လာကာ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများကို အကြံဉာဏ်ပေးသည်။ |
Churning | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှကုမ္ပဏီတစ်ခုက ၎င်း ၏ဖောက် သည် ၏စာရင်းအတွက် ရှယ်ယာရောင်းဝယ်မှုများ အကြိမ် ကြိမ်ပြုလုပ်ကာ ကော်မရှင်ခများစွာရရန်ဆောင်ရွက်ခြင်း။ |
Circuit breaker | အလိုအလျောက်ရပ်တန့်စနစ် | အဓိကစတော့အိပ်ချိန်းကြီးများ၊ကုန်စည်ဒိုင်များတွင် ဈေး နှုန်းများ သတ်မှတ်ထားသည့်ရာခိုင်နှုန်းအောက် နိမ့်ဆင်း သွားလျင် ရောင်းဝယ်မှု ရပ်တန့်သည့်စနစ်။ |
Clearing house | စာရင်းရှင်းလင်းရေးဌာန | အရောင်း အဝယ်ပြီးမြောက်ပြီးသည့်ရှယ်ယာများအတွက် စတော့အိပ်ချိန်းနှင့် ယင်း၏အဖွဲ့ဝင်များကြား ငွေသားများ စာရင်းလွှဲပြောင်း ရေး လုပ်ငန်းများကို ဆောင်ရွက်ပေး သည့်အဖွဲ့။ |
Comfort letter | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များကိုတာဝန်ခံဖြန့်ချိရောင်း ချခြင်းဆိုင်ရာ သဘောတူစာချုပ်တွင် ထည့်သွင်းရသည့် လွတ်လပ်သောစာရင်းကိုင်အဖွဲ့တစ်ခု၏ထောက်ခံချက်။ |
Common stock | သာမာန်ရှယ်ယာ | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှတ်ထုတ်ဝေသည့်သာမာန်ရှယ်ယာများ ဖြစ်ပြီးရှယ်ယာပိုင်ဆိုင်သူ သည် ကုမ္ပဏီ၏ ပိုင်ဆိုင် မှု နှင့်ဝင်ငွေ များကို အချိုးကျပိုင်ဆိုင်ခွင့်ရှိပြီး မဲပေးခွင့်၊ အမြတ်ဝေစု ရပိုင်ခွင့် များ ရှိသည်။ |
Consortium | ပူးပေါင်းအဖွဲ့အစည်း | တူညီသောရည်မှန်းချက်တစ်ခုရရှိစေရေးအတွက် ကုမ္ပဏီ များပေါင်းစုဖွဲ့စည်းထားသည့် အဖွဲ့တစ်ခုဖြစ်သည်။ |
Conversion | လဲလှယ်ခွင့် | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေရောင်းချထားသည့်ငွေချေးစာချုပ် တစ်ခုကို သတ်မှတ်ကာလရောက်သည့်အခါ ယင်း ကုမ္ပဏီ ၏ စတော့များ နှင့်လဲလှယ်ပိုင်ခွင့်။ |
Cornering | – – | ဈေးကွက်အားကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်ရန်အတွက် လူတစ်စု (သို့) လူတစ်ဦးမှ ဈေးကွက် အတွင်းရှိရှယ်ယာအရေ အတွက်မြောက်များစွာကိုဝယ်ယူခြင်း။ |
Coupon rate | အတိုးနှုန်း | ငွေချေးစာချုပ်ရောင်းချရာတွင် ဝယ်ယူသူသို့ သတ်မှတ် ထားသည့် သက်တမ်း အတွင်း ပုံမှန်ပေးသည့် အတိုးနှုန်း ဖြစ်သည်။ |
Credit bureau | ကြွေးမြီအကဲဖြတ်အဖွဲ့အစည်း | ဖောက်သည်များ၏ ကြွေးမြီအခြေအနေ ၊ ကြွေးဆပ်နိုင်စွမ်း အားစသည့် သတင်းအချက်အလက်များကို သုတေသနပြု ကာ ငွေချေးသည့်အဖွဲ့အစည်းများ၊ဘဏ်များသို့ ပြန်လည် ရောင်းချသည့် အေဂျင်စီဖြစ်သည်။ |
Credit rating | ကြွေးမြီအကဲဖြတ်ချက် | လူပုဂ္ဂိုလ်(သို့)အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ ကြွေးမြီ ပြန်လည်ပေး ဆပ်နိုင်မှုအဆင့်အတန်းကို အကဲဖြတ်ခြင်းဖြစ်သည်။ |
Cum-dividend | အမြတ်ဝေစုပါဝင်မှု | ကုမ္ပဏီမှကြိုတင်ကြေငြာထားသည့် အမြတ်ဝေစုကို ဝယ် ယူသူမှ ရရှိသည့် ရောင်းဝယ်မှုစနစ်ဖြစ်ပါသည်။ ရှယ် ယာ ရှင်များကို အမြတ်ငွေပေးရန်မှတ်တမ်းတင် သည့် ရက် Record Date မတိုင်မီ (၃) ရက်တွင် နောက်ဆုံးဝယ်ထား သူသာ အမြတ် ခံစားခွင့် ရှိသည်။ |
Cum-right | – – | ကုမ္ပဏီမှ ထပ်မံထုတ်ဝေမည့်စတော့များကို Right issue ဖြင့်ရောင်းချချိန်တွင် မူလရှယ်ယာရှင်များမှ သတ်မှတ်ရက် အတွင်း ဝယ်ယူ နိုင်ခွင့်။ |
Current asset | လက်ငင်းရပိုင်ခွင့်များ | တစ်နှစ်အတွင်း ကုမ္ပဏီရှိ ငွေသား၊ ရရန်ရှိစာရင်း၊ ကုန် လက်ကျန် နှင့်အခြား သောငွေသားအဖြစ်အလွယ် တကူ ပြောင်းလဲနိုင်သည့် အရာများကို စုစည်းထားသည့်စာရင်း။ |
Current liability | လက်ငင်းပေးရန်တာဝန် | တစ်နှစ်အတွင်း ကုမ္ပဏီ၏ ပေးရန်ရှိ သော စာရင်းနှင့် အခြားကြွေးမြီများ စုစုပေါင်းတန်ဖိုး။ |
Current ratio | လက်ငင်းအချိုး | ကုမ္ပဏီမှ ပေးရန်တာဝန် တစ်ယူနစ်တိုင်းတွင် ရရန်ပိုင်ခွင့် မည်မျှရှိသည်ကို တိုင်းတာသည့် အချိုးဖြစ်သည်။ Current Asset ကို Current Liability ဖြင့်စား ၍ရသည့် ကိန်းဖြစ်သည်။ |
Daily trading limit | နေ့စဉ်ဈေးနှုန်းကန့်သတ်ချက် | ကုန်စည် သို့မဟုတ် စတော့ ရောင်းဝယ်သည့်ဈေးကွက် တွင် တစ်နေ့တာ အတွင်း အမြင့်ဆုံး / အနိမ့်ဆုံးဈေး ကို ကန့်သတ်ထားခြင်း။ |
Date of issue | ထုတ်ဝေသည့်ရက် | စတော့ သို့မဟုတ် ငွေချေးစာချုပ်တစ်ခုကိုစတင်ထုတ်ဝေ ရောင်းချသည့် နေ့။ |
Date of record | မှတ်တမ်းတင်ရက် | ရှယ်ယာတစ်စောင် ဝယ်ယူရာတွင် အမြတ်ဝေစုရရှိရန် အကျုံးဝင်စေမည့် နောက်ဆုံးပိုင်ဆိုင်ရမည့်နေ့။ |
Day order | နေ့ချင်းအမှာလွှာ | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခုကို ဝယ်ယူ/ရောင်းချ ရန် အော်ဒါပေးရာတွင် နေ့ တစ်နေ့အတွင်းအရောင်း အဝယ် မဖြစ်ပါက ပျက်ပြယ်သည့်အမှာလွှာ၊ |
Day trade | နေ့ချင်းအရောင်းအဝယ် | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခုကို ဝယ်ယူပြီး တစ်နေ့ အတွင်းပြန်လည်ရောင်းချခြင်း။ |
Dealer | အရောင်းကိုယ်စားလှယ် | Broker Firm တစ်ခုသည် မိမိဖောက်သည်အတွက် Agent အဖြစ် ဆောင်ရွက်မဟုတ် ဘဲ မိမိကိုယ်ပိုင်စာရင်း (Principal Account) အတွက် ငွေချေး သက်သေခံလက် မှတ် များဝယ် ယူခြင်း ။ |
Debt to equity ratio | ကြွေးမြီနှင့် ရင်းနှီးငွေအချိုး | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ ကာလရှည်ကြွေးမြီများ နှင့် စုစုပေါင်း ရှယ်ယာရှင်များ၏ ပိုင်ဆိုင်မှု တန်ဖိုး တို့၏အချိုး။ |
Declaration date | အမြတ်ဝေစုကြေငြာသည့်ရက် | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တစ်နှစ်အတွက် ပေးဝေ မည့် အမြတ်ဝေစု ပမာဏနှင့် ပေးမည့်နေ့ကို ကြေငြာ သည့်ရက်ကို ခေါ်သည်။ |
Deep discount bond | လျှော့နှုန်းမြင့် ငွေချေးစာချုပ် | မူလတန်ဖိုးထက် ၂၀% အောက်် လျှော့၍ရောင်းချ သည့် ငွေချေးစာချုပ်များကို ခေါ်သည်။ |
Default | ပျက်ကွက်ခြင်း | ငွေချေးစာချုပ်တစ်ခု၏ အရင်း သို့ မဟုတ် အတိုးကို ပေးအပ်ရန်ပျက်ကွက်ခြင်း။ |
Defensive securities | – – | စျေးကွက် ကျဆင်းနေသည့်အချိန်တွင်ပင် တည် ငြိမ်မှုရှိပြီး အမြတ်ဝေစုပုံမှန်ပေးနိုင်သည့် စတော့များ/ ငွေချေးစာချုပ် များဖြစ်သည်။ |
Deleverage | – – | ကော်ပိုရေးရှင်းတစ်ခု၏ အရင်းအနှီးစုဆောင်းမှု ကို ကြွေးမြီ အပေါ်မှီခိုမှုနည်းနည်းဖြင့်ဆောင်ရွက်ခြင်း။ |
Delivery Vs Payment (DVP) | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် များ စာရင်းရှင်းလင်းသည့် လုပ်ငန်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်ပြီး ဝယ်ယူသူ၏ ဘဏ်စာရင်းမှ ငွေ ပေးပြီးပြီးချင်း စတော့လက်မှတ်များကိုပေးအပ်သည့် စနစ်ဖြစ်သည်။ |
Demand deposit | ဘဏ်အပ်နှံငွေ | ဘဏ်တစ်ခုသို့ကြိုတင်ခွင့်ပြုချက်တောင်းရန်မလိုပဲ ချက် လက်မှတ်ဖြင့်ဖြစ်စေ၊ ATM စက်ဖြင့်ဖြစ်စေ၊ ငွေစုဘဏ် စာရင်းမှဖြစ်စေအချိန်မရွေး ပြန်ထုတ်ယူနိုင်ခွင့်ရှိသည့် အပ်နှံငွေ။ |
Demutualization | – – | ယခင်က အဖွဲ့ဝင်များဖြင့်ပေါင်းစုဖွဲ့စည်းထားသည့်အဖွဲ့ တစ်ခု အား ရှယ်ယာရှင်များဖြင့်ပေါင်းစုဖွဲ့စည်းကာ စီးပွား ရှာသည့် ပုံစံသို့ ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခြင်း။ |
Depression | စီးပွားပျက်ကပ် | စီးပွားရေးစနစ်တစ်ခုတွင် ပြည်သူတို့၏ ဝယ်လိုအားကျ ဆင်းခြင်း၊ စျေးနှုန်းများကျဆင်း ခြင်း၊ ဝယ်လိုအားထက် ရောင်းလိုအားကများနေခြင်း၊ အလုပ်လက်မဲ့နှုန်းထား များ ပြားခြင်း၊ ကုန်လက်ကျန်များ စုပုံနေခြင်း စသည့် အခြေ အနေများဖြစ်ပေါ်နေသည့်အခြေအနေ။ |
Derivatives | အသွင်ပြောင်းစျေးကွက် | စတော့စျေးကွက်တစ်ခုတွင် ရှိပြီးဖြစ်သည့် ဘဏ္ဍာရေး စာချုပ်စာတမ်းတစ်ခုအပေါ် အခြေခံကာ ရောင်းဝယ်မှုပုံ သဏ္ဍန်အသစ်တစ်ခု ပြောင်းလဲကျင့်သုံးခြင်း။ ဥပမာ – Option စျေးကွက်။ |
Dilution | အားပျော့ခြင်း | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများက စတော့အဖြစ်သို့ ပြောင်းလဲနိုင် ခွင့် ရှိသည့် convertible bond, warrant များ ၊ စတော့အသစ် ဝယ်ယူခွင့် right များကိုကျင့်သုံးမှုကြောင့် ရှယ်ယာတစ် စောင်အပေါ်ပေးသည့် အမြတ်ငွေများ၊ တန်ဖိုးများ ကျ ဆင်း ခြင်း။ |
Direct financing | တိုက်ရိုက်ရင်းနှီးငွေဖြည့်တင်းခြင်း | ငွေချေးယူသူနှင် ငွေချေးငှားသူကြားတွင် ကြားခံအဖွဲ့မပါ ရှိသည့် ဘဏ္ဍာငွေဖြည့်တင်းနည်းစနစ်ဖြစ်သည်။ စတော့ များရောင်းချရာတွင်လည်း တစ်ခါတစ်ရံ ကြားမှ တာဝန် ခံဖြန့်ချိသည့် အဖွဲ့မပါဘဲ အဖွဲ့အစည်းများ ၊ ရင်းနှီးမြှုပ် နှံသူများသို့ တိုက်ရိုက်ရောင်းချလေ့ ရှိသည်။ |
Disclosure | ဖွင့်ဟကြေငြာချက် | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ ဆုံးဖြတ် ချက်ချမှတ်နိုင်ရန် အတွက် ကုမ္ပဏီ၏ ကောင်းသတင်း/ဆိုးသတင်း စသည့်မည်သည့် အချက်အလက်များကို မဆို ဖွင့်ဟ ကြေငြာသည့် စနစ် ဖြစ်ပြီး ယင်းအချက်အလက်များကို SEC နှင့် စတော့ အိပ်ချိန်းသို့ ချက်ချင်းပေးပို့ ရသည်။ |
Discount broker | – – | ရောင်းသူ/ဝယ်သူထံမှ ကော်မရှင်ခ ကို အခြားသော Full Service broker များထက် လျှော့၍ ကောက်ခံသည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ။ |
Discount rate | လျှော့နှုန်း | အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် Federal Reserve မှ ၄င်း၏လက် အောက်ခံဘဏ်ခွဲများသို့ထုတ်ချေးသည့် ချေးငွေ အပေါ် ကောက်ခံသည့် အတိုး နှုန်း။ |
Diversification | ခွဲချမ်းစိတ်ဖျာခြင်း | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ငွေကြေးစျေးကွက်၊ တန်ဖိုးကြီး သတ္တုပစ္စည်း (သို့) အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့များတွင် ဖြန့် ကျက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကာ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ Risk များကို လျှော့ ချသည့်သည့်စနစ်ဖြစ်သည်။ |
Dividend | အမြတ်ဝေစု | ကုမ္ပဏီမှ ရှယ်ယာရှင်များသို့ခွဲဝေပေးသည့်အမြတ်ဝေစု ဖြစ်ပြီး ထုတ်ဝေထားသည့် ရှယ်ယာအတန်းအစားကို လိုက် ၍ ငွေသား၊ စတော့ လက်မှတ်စသည့်ဖြင့် ပေးလေ့ရှိသည်။ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့၏ဆုံးဖြတ်ချက်ဖြင့် ပေးနိုင်သည်။ |
Dividend payout ratio | အမြတ်ဝေစုအချိုး | ကုမ္ပဏီ၏ စုစုပေါင်းအမြတ်ငွေမှ ရှယ်ယာရှင်များသို့ အမြတ် ဝေစု ခွဲ ဝေပေးသည့်အချိုး။ |
Dividend yield | အမြန်ဝေစု ပြန်ရနှုန်း | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ သာမာန်ရှယ်ယာ(သို့) ဦးစားပေးရှယ်ယာ တစ်စုအပေါ်ပေးဝေသည့် အမြတ်ဝေစုအပေါ် ယင်းရှယ် ယာ တစ်စု၏ စျေးကွက်ပေါက်စျေးဖြင့်စား၍ရသည့်ကိန်း။ |
Downturn | – – | စီးပွားရေး သို့မဟုတ် စတော့စျေးကွက်တစ်ခု၏ အတက် အကျ သံသရာတွင် အမြင့်ဆုံးအခြေအနေမှ အနိမ့်ဆုံး အခြေ အနေသို့ ကျဆင်းခြင်း။ |
Dragon bond | နဂါးငွေချေးစာချုပ် | အမေရိကန်နိုင်ငံမှ အာရှနိုင်ငံများသို့ ထုတ်ဝေရောင်း ချ သည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ အမေရိကန်ဒေါ်လာ ဖြင့် ရောင်းချသည်။ |
Dual listing | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခု ကို စတော့အိပ်ချိန်း တစ်ခုတွင်သာမက အခြားစတော့အိပ်ချိန်းများတွင်ပါ စာရင်းတင်သွင်းခြင်း။ ဤသို့စာရင်တင်းသွင်း ခြင်း ဖြင့် ရောင်းအား/ဝယ် အားပိုမိုများပြားလာကာ ငွေဖြစ်လွယ်မှု လည်း ပိုမို အားကောင်းလာသည်။ |
Due bill | ပေးရန်ရှိခံဝန်လက်မှတ် | ငွေချေးသက်သေခံ လက်မှတ် တစ်ရပ် ကို ပေးချေရန်ရှိ ကြောင်းဖေါ်ပြသည့်ခံဝန်လက်မှတ်ဖြစ်သည်။ ပုံမှန်အားဖြင့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ရောင်းဝယ်မှု များတွင် ဝယ် ယူသည့် Buyer broker သို့ပေးရန်ရှိ သည့် ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်များအတွက် Due bill ကို ယာယီပေး အပ်ထားခြင်းဖြစ်သည်။ |
Due diligence meeting | – – | ရှယ်ယာအသစ်များထုတ်ဝေ ရောင်းချခြင်း မပြုလုပ်မီ တာ ဝန်ခံ ဖြန့်ချိရောင်းချမည့် အဖွဲ့နှင့် ကုမ္ပဏီတို့တွေ့ ဆုံ ကာ ကုမ္ပဏီ၏ နောက်ခံသမိုင်း၊ ငွေကြေးဆိုင်ရာ ယုံ ကြည် အား ထားရမှု၊လုပ်ငန်းခိုင်မာမှု၊ ရှယ်ယာရောင်း ချ မည့်ငွေ များကို သုံးစွဲမည့်ရည်ရွယ်ချက် စသည်တို့ကို ဆွေးနွေး မေးမြန်း သည့် လုပ်ငန်းစဉ်။ |
Dutch auction | ဒပ်ချ်လေလံစနစ် | ကုန်စည်တစ်ခု (သို့) ငွေချေးစာချုပ်(သို့)ငွေတိုက်ဘီလ် တစ်ခုခုကို လေလံပစ်ရာတွင် ဝယ်လိုအား/ရောင်းလိုအား တူညီသွားသည် အထိ စျေးနှုန်းကို တစ်ဖြည်း ဖြည်းချင်း လျှော့ချသွားသည့် စနစ်။ |
Earnest money | စိတ်ဝင်စားကြေး | ရောင်းဝယ်မှုတစ်ခုမပြုလုပ်မီ ဝယ်ယူမည့်သူမှ ရောင်းချ မည့်သူသို့ ပေးအပ်သည့် စိတ်ဝင်စားကြေး။ အကယ်၍ အရောင်းအဝယ် မဖြစ်ပါက ယင်းငွေကို ရောင်းချသူမှ ယူခွင့်ရှိသည်။ |
Earnings before taxes | အခွန်မဆောင်မီအမြတ်ငွေ | ငွေချေးစာချုပ်ပိုင်ရှင်များသို့ အတိုးပေးပြီး နောက် (အခွန် မဆောင်မီ) ကျန်ရှိသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ အမြတ်ငွေဖြစ် သည်။ |
Earnings per share | ရှယ်ယာတစ်စုအပေါ်အမြတ် | ကုမ္ပဏီ၏ အခွန်ဆောင်ပြီး အသားတင်အမြတ်ငွေကို ထုတ်ဝေထားသည့် ရှယ်ယာအရေအတွက်စုစုပေါင်းနှင့် စား၍ရသည့်ကိန်းဖြစ်သည်။ |
Earnings-price-ratio | ဝင်ငွေနှင့်စျေးနှုန်းအချိုး | Earnings per share ကိုယင်းစတော့၏ ပေါက် စျေးဖြင့်စား ၍ရသောကိန်းဖြစ်သည်။ Price-earning-ratio ၏ ပြောင်း ပြန်ဖြစ်သည်။ |
Earnings yield | ဝင်ငွေပြန်ရနှုန်း | Earnings-price-ratio နှင့်အတူတူဖြစ်သည်။ |
EBITDA | – – | အတိုး၊ တန်ဖိုးလျှော့၊ အခွန်နှင့် အရစ်ကျပေးဆပ်ရန်ငွေများ မနှုတ်မီ ကုမ္ပဏီ၏အမြတ်ငွေ။ အီးဘစ်ဒါဟုအတိုကောက် ခေါ်သည်။ |
Economies of scale | အရွယ်အစားကြီးမားခြင်းမှ စီးပွား ဖြစ်ထွန်းမှု |
ထုတ်လုပ်မှုပမာဏကြီးမားလာလေလေ ထုတ်ကုန် ယူနစ် တစ်ခု၏ ကုန်ကျစရိတ် သက်သာလေ ဆိုသည့် စီးပွားရေး အခြေခံ သဘောတရားတစ်ခုဖြစ်သည်။ |
Effective date | – – | စတော့များကို အများပြည်သူသို့ကမ်းလှမ်း ရောင်းချရန် အတွက် ငွေချေး သက်သေခံလက်မှတ်လုပ်ငန်း ကော်မရှင် သို့ တင်ပြပြီးနောက် ရောင်းချရန်အတည်ပြုသည့် နေ့ ဖြစ်သည်။ |
Effective rate | – – | ငွေချေးစာချုပ်တစ်ခု၏ဝယ်စျေးအပေါ်တွင် တွက်ချက်ရရှိ သည့် အကျိုးအမြတ်ပြန်ရနှုန်းဖြစ်သည်။ ယင်းနှုန်းသည် ငွေချေးစာချုပ်၏ ဝယ်စျေး၊ အတိုးနှုန်း၊ သက်တမ်းစေ့ရန် ကျန်သည့်ကာလ စသည်တို့အပေါ်မူတည်၍ ပြောင်းလဲ သည်။ |
Efficient market | – – | စတော့တစ်ခု၏ ပေါက်စျေးသည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ၏ ဗဟုသုတနှင့် အနာဂတ်မျှော်မှန်းချက်အပေါ်မူတည်သည် ဟူသည့် သီအိုရီဖြစ်သည်။ ဤသီအိုရီကို ထောက်ခံသူများ က တန်ဖိုးနိမ့်စတော့များဝယ်ယူခြင်း၊ စျေးကွက်အတက် အကျများကို လေ့လာခြင်းမှာ အချည်းနှီးသာဖြစ်သည်ဟု ယူဆကြသည်။ |
Efficient portfolio | – – | အကောင်းဆုံးတွဲဖက် စုစည်းထားသည့် စတော့များနှင့် ငွေချေးစာချုပ်အစု ဖြစ်ပြီး ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေရှိသည့် မည်သည့် အနေအထားတွင်မဆို အကောင်းဆုံး ဝင်ငွေရရှိနိုင်သည်။ |
Emerging growth stock | – – | သက်တမ်းနုသော်လည်း တိုးတက်မှုနှုန်းမြန်ဆန်သည့် ကုမ္ပဏီ၏စတော့များဖြစ်သည်။ ၁၉၉၀ ခုနှစ်များက ပေါ်ထွန်းခဲ့သည် dot.com ကုမ္ပဏီများကိုခေါ်သည်။ |
Employee stock ownership Plan (ESOP) | – – | ကုမ္ပဏီမှတစ်ခုမှထုတ်သည့်စတော့များကို ၄င်း၏ဝန်ထမ်း များအား ပိုင်ဆိုင်ခွင့်ပြုသည့် အစီအစဉ်ဖြစ်သည်။ ယင်းသို့ ဝယ်ယူခွင့်ပြုခြင်းကြောင့် ကုမ္ပဏီအပေါ်ပိုမိုသစ္စာရှိစေကာ လုပ်ငန်းများ ပိုမိုထိရောက်စေသည်။ |
Equity carve out | – – | ကော်ပိုရေးရှင်ကြီးတစ်ခု၏ လက်အောက်ခံ ကုမ္ပဏီတစ်ခု မှ ယင်း၏ ရှယ်ယာ အစိတ်အပိုင်းတစ်ချို့ (ပုံမှန်အားဖြင့် ၂၀% အောက်) ကို အများပြည်သူသို့ရောင်းချကာ ကျန် သည့် ရှယ်ယာများကို မိခင်ကုမ္ပဏီနှင့်အခြား လုပ်ငန်း ခွဲများမှ ဝယ်ယူလိုက်သည့်စနစ်။ |
Equity financing | – – | ကုမ္ပဏီ၏ရင်းနှီးငွေမြှင့်တင်ရေးအတွက် သာမာန်ရှယ်ယာ (သို့) ဦးစားပေးရှယ်ယာများ အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်း ရောင်းချခြင်း။ |
Euro bond | ယူရိုငွေချေးစာချုပ် | အမေရိကန်ဒေါ်လာ သို့မဟုတ် နိုင်ငံခြားငွေကြေးတစ်ခု ခုဖြင့်ထုတ်ဝေပြီး နိုင်ငံပြင်ပရှိ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ သို့ ထုတ် ဝေရောင်းချသည့် ငွေချေးစာချုပ်ဖြစ်သည်။ |
Ex-dividend | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ဘဏ္ဍာနှစ်တစ်နှစ်အတွက် အမြတ်ဝေ စု ပေးဝေမည့်နေ့ နှင့် ရှယ်ယာရှင်စာရင်း မှတ်တမ်းပြုစုသည့် နေ့အကြား ကာလ ကိုခေါ်သည်။ ယင်းကာလအတွင်း ရှယ်ယာဝယ်ယူသူသည် အမြတ်ဝေစု ခံစားခွင့်မရှိပါ။ |
Exit strategy | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးမှ အခွင့်သင့်သည့်အချိန်တွင် ပြန် လည် ထွက်ခွာရန် ကြိုတင်စီစဉ်ထားသော စီမံချက်ဖြစ် သည်။ အထူးသဖြင့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုသို့ ရင်းနှီးငွေထည့်ဝင် ပေးထားသည့် (Venture Capitalist) များသည် ယင်း ကုမ္ပဏီ စတော့စျေးကွက်တင်ချိန်တွင် ပြန်လည်ထွက်ခွာ ကြသည်။ |
Ex-rights | – – | သတ်မှတ်သည့်နေ့ ကျော်လွန်သွားသဖြင့် စျေးကွက်တွင် ပေါက်နေသည့်စျေးနှုန်းထက် လျော့ပြီး ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စတော့များကို ဝယ်ယူခွင့် မရှိတော့ခြင်း။ |
Extra dividend | အထူးအမြတ်ဝေစု | ပုံမှန်ပေးနေကျ အမြတ်ဝေစုအပြင် ရှယ်ယာရှင်များသို့ ထပ်မံပေးအပ်သည့် အမြတ်ဝေစုဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီမှ အမြတ် ကောင်းသည့်နှစ်များတွင် ပြုလုပ်လေ့ရှိသည်။ |
Ex-warrants | – – | အနာဂတ်တွင် ကုမ္ပဏီမှ ရှယ်ယာအသစ်များကို သတ်မှတ် စျေးဖြင့်ဝယ်ယူခွင့် လက်မှတ် (Warrant) များမပါဝင်ဘဲ ရှယ်ယာအသစ်များထုတ်ရောင်းသည့်စနစ်။ |
Face value | မူလတန်ဖိုး | အစိုးရ (သို့မဟုတ်) ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှထုတ်ဝေသည့် စတော့ ၊ ငွေချေးစာချုပ် ၊ ငွေတိုက်ဘီလ် အစရှိသည့် ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်တစ်ခု ၏ မူလတန်ဖိုးဖြစ်သည်။ |
Fail position | ပျက်ကွက်သည့်အခြေအနေ | စတော့ရောင်း/ဝယ်မှုတွင် ရောင်းချသူ ဖောက်သည် မှ သတ်မှတ်ချိန်အတွင်း ၄င်း၏ စတော့လက်မှတ်များကို သက်ဆိုင်ရာ ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီသို့ မပေးအပ်နိုင်ဘဲ ပျက်ကွက်သည့် အခြေအနေ။ |
Fail to deliver | ပေးချေရန်ပျက်ကွက်မှု | ရောင်းချသည့်ဖက်မှ ငွေချေးသက်သေခံလက် မှတ် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုက ဝယ်ယူသည့်ဖက်မှ ငွေချေးသက်သေခံ လက်မှတ် ကုမ္ပဏီသို့ စတော့လက်မှတ်များ ပေးအပ်ခြင်း မပြုနိုင်သည့် အခြေအနေ။ |
Fail to receive | လက်ခံရန်ပျက်ကွက်ခြင်း | ဝယ်ယူသူဖောက်သည်ဖက်မှ ငွေချေးသက်သေခံလက် မှတ် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုက ရောင်းချသူ ငွေချေးသက်သေခံ လက်မှတ် ကုမ္ပဏီထံမှ စတော့လက်မှတ်များ လက်ခံရရှိ ခြင်းမရှိသည့် အခြေအနေ။ |
Fair market value | မျှတသည့်စျေးကွက်ပေါက်စျေး | အခြေပစ္စည်း သို့မဟုတ် ဝန်ဆောင်မှု တစ်ခုခု ကို ရောင်းချ သူ နှင့် ဝယ်ယူသူ နှစ်ဖက်စလုံးမှ လိုလိုလားလား သတ် မှတ်လိုက်သည့် စျေးနှုန်းဖြစ်သည်။ |
Fair value | မျှတသည့်စျေးနှုန်း | အသင့်လျော်ဆုံး သော တန်ဖိုးတွက်ချက်သည့်နည်း စနစ် တစ်ခုဖြင့်တွက်ချက်ထားသည့် စတော့တစ်စောင်၏ တန်ဖိုး |
Federal funds | အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ရန်ပုံငွေ | အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် (Federal Reserve Bank)သို့ ကူး သန်း ရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်များမှ အပ်နှံထားသည့် ငွေဖြစ် သည်။ ယင်းတွင် ကူးသန်းရောင်းဝယ်ရေးဘဏ်များထားရှိ ရမည့် အရန်ငွေ (Reserve Requirement) လည်း ပါဝင်သည်။ အဖွဲ့ဝင်ဘဏ်များအနေဖြင့် ယင်းအပ်နှံငွေများကို overnight basis ဖြင့်ပြန်ချေးနိုင် သည်။ |
Federal fund rate | ဗဟိုဘဏ်အတိုးနှုန်း | အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ် ခရိုင်ဘဏ်ခွဲများတွင်ထားရှိသော ဘဏ် များ၏ အပိုထားရှိသည့် အရန် အပ်နှံငွေ များကို အခြားဘဏ်များသို့ ထုတ်ချေးသည့် အတွက် ကောက်ခံ သည့် အတိုး နှုန်းဖြစ်သည် ။ |
Fill of kill | – – | စေတော့များ ရောင်းချရန်/ဝယ်ယူရန် ပေးသည့် အော်ဒါ အမျိုး အစားတစ်ခုဖြစ်သည်။ စတော့တစ်ခုကို ယခုချက်ချင်း သတ်မှတ်သည့် စျေး နှင့် သတ်မှတ် အရေအတွက် မရပါက အော်ဒါပျက်ပျယ်သည်။ |
Financial adviser | ဘဏ္ဍာရေးအကြံပေး | ငွေကြေးရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုအကြံပေးလုပ်ငန်းဖြင့် အသက်မွေး သည့် ကုမ္ပဏီ (သို့) လူပုဂ္ဂိုလ်ဖြစ်ပြီး ၄င်းတို့အကြံပေး လိုက် သည့်လုပ်ငန်း၏ဝင်ငွေအပေါ်မှ ဝန်ဆောင်ခများ ရရှိသည်။ |
Financial supermarket | – – | တစ်နေရာတည်းတွင် ဘဏ္ဍာရေး၊ငွေကြေးဝန်ဆောင်မှုလုပ် ငန်းအမျိုးစုံကို လုပ်ကိုင်သည့် ကုမ္ပဏီဖြစ်သည်။ ဥပမာ – စတော့များရောင်းချခြင်း၊ အာမခံလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက် ခြင်း၊ အိမ်ခြံမြေဝန်ဆောင်မှုလုပ်ငန်းများ နှင့်ဘဏ်လုပ်ငန်း များဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ ဖောက်သည် များအနေဖြင့် မိမိစီမံချက်ချထားသည့်အတိုင်း လုပ်ငန်းမျိုး စုံကိုတစ် နေရာ တည်းတွင် ထိရောက်စွာဆောင်ရွက်နိုင်သည်။ |
Financial table | – – | သတင်းစာများတွင်ထည့်သွင်းဖေါ်ပြသည့် စတော့အိပ်ချိန်း စာရင်းဝင်ကုမ္ပဏီများ၏အချက်အလက်များဖြစ်ပြီး စတော့ စျေးနှုန်း၊ အမြတ်ဝေစု၊ ပီအီးအချိုး၊ အရောင်းအဝယ် ပမာဏ အစရှိသည့် ကိန်းများအပြင် အကျိုးတူရန်ပုံငွေ အဖွဲ့များ မှထုတ်ရောင်းသည့်ယူနစ်များ ၊ ငွေချေးစာချုပ် များ စသည့် တို့ကို ဖေါ်ပြထားသည်။ |
Finder’s fee | – – | ရောင်းဝယ်မှုတစ်ခုအတွက် ကြားခံအဖွဲ့အစည်းတစ်ခု အဖြစ် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်းကြောင့် လူပုဂ္ဂိုလ်တစ်ဦး( သို့) ကုမ္ပဏီ တစ်ခုက အခြားတစ်ဦးထံသို့ ကောက်ခံသည့် အခကြေး ငွေဖြစ်သည်။ |
Firewall | – – | လုပ်ငန်းနှစ်ခု ရောထွေးခြင်းမဖြစ်စေရန် ဥပဒေအရ တင်းကျပ် စွာတားမြစ်ထားခြင်း ကို တင်စားသုံးသည့်စကားလုံး။ ဥပမာ- ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီတစ်ခုတွင် ရှယ်ယာများတာဝန်ခံဖြန့်ချိခြင်း၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ် လုပ် ငန်းများနှင့် အခြားတစ်ဖက်တွင် သုတေသနလုပ်ငန်းနှင့် အကျိုး ဆောင်လုပ်ငန်းတို့ ကို သီးခြားစီ ခွဲခြားဆောင် ရွက်ခြင်း ဖြစ်သည်။ |
Firm commitment | အပြည့်အဝတာဝန်ခံခြင်း | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ရှယ်ယာများကို ငွေချေးသက်သေခံ လက် မှတ်ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ တစ်ဆင့် အများပြည်သူသို့ တာဝန် ယူဖြန့်ချိ ရောင်းချရာတွင် အသုံးပြုသည့် နည်းစနစ် ဖြစ် သည်။ ဤ စနစ်တွင် တာဝန်ခံဖြန့်ချိသူမှ တာဝန် ယူ ထား သည့် ရှယ် ယာများကို အများပြည်သူသို့ သတ် မှတ် စျေး အတိုင်း ရောင်း ချပေးရမည့် တာဝန်ရှိပြီး ရောင်း မကုန် ပါက ကုမ္ပဏီသို့ ပြန် ပေးခွင့်မရှိပေ။ |
Fiscal policy | ဘဏ္ဍာရေးမူဝါဒ | နိုင်ငံတော်အစိုးရ၏ ရငွေ နှင့် ပြန်လည်သုံးစွဲ ငွေများကို စီမံခန့်ခွဲ သည့်မူဝါဒဖြစ်သည်။ ယင်းမူဝါဒတွင် စီးပွားရေး အတက်အကျသံသရာ၊ အလုပ်အကိုင်အခွင့်အလန်းများ၊ ကုန်စျေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှု၊ စဉ်ဆက်မပြတ်ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှု တို့ကိုပါ ထည့်သွင်းစဉ်းစားသည်။ |
Five percent rule | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများမှ စတော့အ ရောင်း အဝယ်များအတွက် ကော်မရှင်ခ ကို မျှတ သော နည်းစနစ်နှင့်အညီကောက်ခံရန် ၊ သတ်မှတ် ထားသော ဥပဒေ၊ စည်းမျဉ်းများအရ ကော်မရှင်ခကို ၅% အလျှော့ အတင်းပြု၍ ကောက်ခံရန် ပြဌာန်းချက်။ Proceeds Sale / Riskless Transaction ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Fixed income investment | – – | ပုံသေဝင်ငွေရရှိသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု များဖြစ်သည်။ ဥပမာ- အစိုးရ၊ ကော်ပိုရေးရှင်း၊ မြူနီစီပယ်တို့မှ ထုတ်ဝေသည့် ငွေ ချေးစာချုပ်များ၊ ပုံသေအမြတ်ဝေစုရရှိသည့် ဦးစားပေး ရှယ်ယာများကို ဆိုလိုသည်။ |
Flag | – – | စတော့စျေးနှုန်းများကိုပြသသည့် လိုင်းဂရပ်ဖ် တွင် စတော့ စျေးနှုန်းအတက်အကျများသည် အလံပုံစံ ကဲ့သို့ ဖြစ်ပေါ် နေသည့် နေရာတစ်ခု။ |
Flat | – – | (၁) ငွေချေးစာချုပ်များ ပြန်လည် ရောင်းချသည့် ဆင့်ပွား စျေး ကွက်တွင်် ဝယ်ယူသူက ရောင်းချသူ ကိုင် ဆောင်ထား သည့် ကာလအတွင်း ရသင့်သော အတိုးကို ထည့်သွင်း တွက် ချက်ခြင်းမပြုဘဲရောင်းဝယ်သည့်စနစ်။ (၂) စတော့များရောင်း ချရာတွင် တာဝန်ခံဖျန့်ချိသည့် ကုမ္ပဏီတွင် လက်ကျန်မရှိ တော့သည့် အခြေအနေ။ |
Flight of capital | ငွေအရင်းအနှီးစီးထွက်ခြင်း | နိုင်ငံတစ်ခု၏ နိုင်ငံရေးစီးပွားရေးအခြေအနေ မတည်ငြိမ်မှု ကို ရှောင်ရှားလိုသဖြင့်လည်းကောင်း၊ အခြားနိုင်ငံတွင် အရင်း ပေါ်ပြန်ရနှုန်း ကောင်းမွန်သဖြင့် လည်းကောင်း နိုင်ငံတစ်ခုမှ ငွေကြေး အမြောက်အများ အခြားနိုင်ငံတစ် ခုသို့ ရွှေ့ ပြောင်းခြင်း။ |
Flight to quality | – – | မိမိ၏ငွေအရင်းအနှီးများကို အလုံခြုံဆုံးနေရာတစ်ခုသို့ ပြောင်းလဲရင်းနှီး၍ အကာအကွယ်ရယူခြင်း။ ဥပမာ- အဓိက ဘဏ်ကြီးတစ်ခု ပြိုကွဲသွားသည့်အချိန်တွင် အမြော် အမြင် ရှိသူတစ်ဦးသည် အစိုးရကျောထောက်နောက်ခံပြု ကာ ထုတ် ဝေသည့် ငွေကြေးဆိုင်ရာစာချုပ်စာတမ်းများကို ပြောင်းလဲ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံခြင်း။ |
Flipping | – – | အမြတ်ရရှိရန် ရည်ရွယ်၍ စတော့တစ်ခုကို ဝယ်ယူကာ ချက် ချင်း ပြန်လည် ရောင်းချခြင်း ဖြစ်သည်။ ငွေချေး သက်သေခံ လက်မှတ် များ တာဝန်ယူဖြန့်ချိသူ (underwriter) များသည် ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်ဝေသည့်ရှယ်ယာများကို အများပြည်သူသို့ တာဝန်ခံ ဖြန့်ချိရာတွင် (ချက်ချင်းဝယ်ယူ-ရောင်းချခြင်းကို ရှောင်ရှားလိုသဖြင့်) ရှယ်ယာများဝယ်ယူကာ အချိန် တစ်ခု အထိ ကိုင်ဆောင်ထားလိုသူများကို ဦးစားပေးရောင်းချလေ့ ရှိ သည်။ သို့သော် ရှယ်ယာစျေးများတက်လာချိန်တွင် လည်း ကောင်း၊ လူကြိုက်များသည့်စတော့ များထုတ်ရာတွင်လည်း ကောင်းဤ ကိစ္စ ကိုထိန်းချုပ်ရန်ခက်ခဲသည်။ |
Float | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ယင်း၏ ရှယ်ယာများကို စတော့စျေးကွက် တွင် စာရင်းတင်သည့် ရှယ်ယာစုစုပေါင်းတွင် အများ ပြည်သူ ပါဝင်ရောင်းဝယ်နိုင်သည့် ရှယ်ယာအရေအတွက် ကို ဆိုလိုသည်။ အများပြည်သူရောင်းဝယ်နိုင်သည့် ပမာဏ နည်း ပါး (small float) ပါက ရှယ်ယာ စျေးကွက်တွင် စျေးနှုန်း တည်ငြိမ်မှု ရှိရန် ခဲယဉ်းသည်။ |
Floating exchange rate | နှုန်းရှင်ငွေလဲလှယ်နှုန်း | နိုင်ငံတစ်ခု၏ ငွေကြေး လဲလှယ်မှု နှုန်း သည် ယင်း ငွေကြေး ၏ ဝယ်လို အား၊ ရောင်းလိုအား အပေါ်မူတည်၍ ပြောင်း လဲ ဖြစ် ပေါ် ခြင်း။ နိုင်ငံတစ်ခု၏ငွေကြေးခိုင်မာမှု သည် ယင်းနိုင်ငံ ၏ အရံငွေမာ(ဒေါ်လာ)နှင့် ရွှေ ပိုင်ဆိုင်မှု၊ အခြားနိုင်ငံများ နှင့် ကုန်သွယ်မှု တန်ဖိုး၊ ငွေဖေါင်းပွမှုနှုန်း ၊ ဘဏ်အတိုးနှုန်း နှင့် နိုင်ငံ၏စီးပွားရေးခိုင်မာ မှု စသည်တို့ အပေါ်မူတည်သည်။ |
Floating securities | – – | (က) ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးသည် ချက်ချင်းအမြတ်ရရှိ ရန် ရည် ရွယ်၍ ငွေချေးသက်သေ ခံ လက်မှတ်ကုမ္ပဏီ၏ အမည်ဖြင့် ဝယ်ယူထားသော စတော့ များ၊ (ခ) စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းဝင်ထားသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု ၏ အများပြည်သူ ရောင်းဝယ်နိုင်သည့် ရှယ်ယာအရေ အတွက်။ |
Floor broker | – – | စတော့အိပ်ချိန်း ကြမ်း ပြင်တွင် လာရောက်တာဝန်ထမ်း ဆောင် နေသော ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီများမှ ဝန်ထမ်းများ ဖြစ်ပြီး ၄င်းတို့၏ဖောက်သည်များ၏ စတော့ ရောင်းဝယ်ခြင်း လုပ်ငန်းများကို ကိုယ်စားလှယ်အဖြစ် တာဝန်ယူရောင်းဝယ်ပေးသည်။ (Trading floor ကိုအသုံး ပြုသည့် စတော့အိပ်ချိန်းများတွင်သုံးသည့်စကားလုံး)။ |
Floor official | – – | စတော့အိပ်ချိန်းမှဝန်ထမ်းများဖြစ်ပြီး အိပ်ချိန်းကြမ်းပြင်တွင် စတော့များရောင်းဝယ်ရာမှ ဖြစ်ပေါ်လာသည့်အငြင်းပွားမှုများ ကိုလည်းကောင်း၊ စုံစမ်းမေးမြန်းမှုများကိုလည်းကောင်း ဖြေရှင်း ပေးသူများဖြစ်သည်။ |
Floor trader | – – | စတော့အိပ်ချိန်း၏ဝန်ထမ်းများဖြစ်ပြီး ယင်းစတော့အိပ်ချိန်း၏ ကိုယ်ပိုင်စာရင်းအတွက် စတော့များရောင်းဝယ်နေသူများ ဖြစ်သည်။ ၄င်းတို့သည် Floor broker များနည်းတူစတော့ ရောင်းဝယ်ရေးစည်းမျဉ်းများကိုလိုက်နာရသည်။ |
Flotation cost | – – | စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ်အသစ်များ ထုတ်ဝေရာတွင် ကုန် ကျသည့် စရိတ်ဖြစ်သည်။ ယင်းတွင် (က) ငွေချေးသက် သေ ခံလက်မှတ်များတာဝန်ယူဖြန့်ချိသူ (underwriter) များသို့ ပေးရသည့် ကော်မရှင်ခ နှင့် (ခ) စာရင်းကိုင်များ၊ ဥပဒေ အကြံ ပေး များ ၊ ပုံနှိပ်တိုက်များ သို့ပေးရသည့် ကုန်ကျ စရိတ် များ နှင့်အခြားစရိတ်များပါဝင်သည်။ |
Fluctuation limit | – – | စတော့များ၊ ကုန်စည်များ၊ အနာဂတ်တွင်ပေးချေမည့်စာချုပ် စာတမ်းများကိုရောင်းဝယ်ရာတွင် စျေးနှုန်းအတက်အကျ ကြမ်း ခြင်းမဖြစ်စေရန် ကန့်သတ်ထားသည့် ဘောင်။ ကုန် သည်များအနေနှင့် တစ်နေ့တာအတွင်း ယင်းကန့်သတ် ချက်ဘောင်ထက်ကျော် လွန်ကာရောင်းဝယ်၍မရပါ။ |
FOCUS report | – – | Financial and Operational Combined Uniform Single Report ၏ အတိုကောက်စကားလုံးဖြစ်သည်။ ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများ(broker/dealer) အနေနှင့် ၄င်း တို့၏ သုံးလပတ်၊ နှစ်ဝက်၊ နှစ်ပတ်လည်အစီရင်ခံစာ များကို စတော့အိပ်ချိန်းနှင့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကော်မရှင် တို့သို့ ဥပဒေအရ တင်ပြ ချက်များ။ |
Force conversion | – – | စတော့အဖြစ်သို့ပြောင်းလဲနိုင်သည့် ငွေချေးစာချုပ် (convertible securities) ကိုင်ဆောင်ထားသူများ သို့ ထုတ် ဝေသည့် ကုမ္ပဏီမှ ပြန်လည်ဝယ်ယူရန် (သို့မဟုတ်) စတော့ အဖြစ်ပြောင်းလဲရန် အကြောင်းကြားခြင်း။ ကိုင်ဆောင် ထား သူများအနေနှင့် ထိုအချိန်တွင် စတော့စျေးနှုန်း များ တက် နေချိန်ဖြစ်ပါက စတော့အဖြစ်ပြောင်းလဲကိုင် ဆောင်ပြီး စတော့ စျေးနှုန်းများကျနေချိန်ဖြစ်ပါက ကုမ္ပဏီသို့ ပြန်သွင်း သည်။ |
Foreign bond | နိုင်ငံခြားငွေချေးစာချုပ် | နိုင်ငံခြားတိုင်းပြည်မှ မိမိနိုင်ငံအတွင်းသို့ မိမိနိုင်ငံသုံးငွေကြေး ဖြင့် လာရောက်ရောင်းချသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ ပြည်တွင်းရှိရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများအတွက် ခွဲချမ်းစိပ်ဖြာရင်းနှီး နိုင် သည့်အခွင့်အလန်း ရရှိပြီး ငွေလဲလှယ်နှုန်းကို ထည့်သွင်း စဉ်း စားရန်မလိုပေ။ Euro bond ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Forward contract | ကြိုပွိုင့်စာချုပ် | ကုန်စည်များ ၊ အစိုးရငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များ၊ နိုင်ငံ ခြားငွေကြေးများ၊ အခြားသော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစာချုပ်စာတမ်း တစ်ခုခုကို လက်ရှိပေါက်နေသော စျေး (Spot Price) နှင့် ဝယ်ယူ/ရောင်း ချရန် စာချုပ်ချုပ်ဆို ခြင်းဖြစ်ပြီး သတ်မှတ် ထားသည့် အနာဂတ် ကာလ တစ်ခုရောက်မှ စာရင်းရှင်း လင်း၊ ပေးချေခြင်း။ |
Fourth market | စတုတ္ထစျေးကွက် | ကော်မရှင်ခသက်သာစေရန်အတွက် အဖွဲ့အစည်း လိုက် ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူ အချင်းချင်း ရှယ်ယာအရေအတွက် အမြောက်အများကိုတိုက်ရိုက် ချိတ်ဆက် ရောင်းဝယ်သည့် စျေးကွက်။ အများအားဖြင့် ကွန်ပျူတာ စနစ်အသုံးပြုကာ ရောင်းဝယ် ကြသည်။ |
Free right of exchange | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် (ရှယ်ယာ/ငွေချေးစာချုပ်) များ ကို တစ်ဦး၏အမည်မှ အခြားတစ်ဦး၏အမည်သို့ တံဆိပ် ခေါင်းခွန်မပေးရဘဲ လွှဲပြောင်းခွင့်။ ဥပမာ – ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီအမည်များဖြင့် ရှိ နေသည့် စတော့ များ ကို အမြတ်ဝေစု ပြန်လည်ရင်းနှီးခြင်း အစီအစဉ်ပြု လုပ် ရန် ရှယ်ယာပိုင်ရှင် တစ်ဦးချင်းအမည်သို့ ပြန်လည်လွှဲ ပြောင်းရာတွင် တံဆိပ် ခေါင်းခွန်ကင်းလွတ်ခွင့်ရှိသည်။ |
Friendly takeover | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ အခြားကုမ္ပဏီ တစ်ခုကို ဝယ်ယူခြင်း။ ဝယ်ယူ ခြင်းခံရသည့်ကုမ္ပဏီ၏ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ နှင့် စီမံ ခန့်ခွဲမှု အဖွဲ့ ၏ သဘော တူညီချက်ဖြင့် ဝယ်ယူခြင်းဖြစ်သည်။ Hostile takeover ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Full coupon bond | – – | လက်ရှိဖြစ်ပေါ်နေသည့် ဘဏ်အတိုးနှုန်းနှင့် အနီးစပ်ဆုံး အတိုးပေးသည့် ငွေချေးစာချုပ် ဖြစ်သည်။ ဥပမာ – ဘဏ် အတိုးနှုန်း ၈% ဖြစ်နေသည့်အချိန်တွင် ငွေချေး စာချုပ် အတိုးကို ၇.၅% သို့မဟုတ် ၉% ပေးခြင်း။ |
Full disclosure | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များလဲလှယ်ရောင်းဝယ်ရေးဥပဒေပါ ပြဌာန်းချက်များအရ စတော့အိပ်ချိန်းစာရင်းဝင်ကုမ္ပဏီ တစ်ခု သည် ၄င်း၏ သတင်းအချက်အလက်များအားလုံးကို အများပြည်သူသို့ ဖွင့်ဟကြေငြာချက် ဖြစ်သည်။ |
Full service broker | – – | မိမိဖေါက်သည်တစ်ဦးအတွက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုကိစ္စ အဝဝကို တာဝန်ယူဆောင်ရွက်ပေးသည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည်။ ၄င်းသည် စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ် များ၊ ကုန်စည်များ၊ အကျိုးတူရန်ပုံငွေ (mutual fund)များ အစရှိသည်တို့ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦး ကိုယ်စား ရောင်း- ဝယ ်ပေးသည်။ ၄င်းတို့ကောက်ခံသည့် ကော်မရှင်နှုန်းသည် discount broker များထက် ပိုများသည်။ |
Fundamental analysis | အခြေခံစတော့စျေးကွက် စီစစ်ချက် |
စတော့စျေးကွက် အတွင်း စာရင်းဝင် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ အနာ ဂတ်စျေးနှုန်း များကို ယင်း၏ အရှုံးအမြတ်ရှင်းတမ်း၊ လက် ကျန်ရှင်းတမ်းများကို ကြည့်၍ လေ့လာခန့်မှန်းသည့် နည်း စနစ်ဖြစ်ပါသည်။ အထူးသဖြင့် ယင်းကုမ္ပဏီ၏ ပိုင်ဆိုင်မှုများ၊ ဝင်ငွေ၊ ရောင်းအား၊ ထုတ်ကုန်၊ စီမံအုပ်ချုပ်မှု စသည်တို့ကို လေ့လာခြင်း ဖြစ်သည်။ |
Fund manager | – – | အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (Mutual Fund) များတွင်တာဝန်ထမ်း ဆောင်နေသည့် မန်နေဂျာများကိုခေါ်သည်။ ၄င်းတို့သည် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ ထည့်ဝင်ထားသည့် ရန်ပုံငွေအစုကိုအကျိုး အမြတ်အများဆုံးနှင့် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေအနည်းဆုံးဖြစ် စေရန် စီမံ ခန့်ခွဲပေးကြရသည်။ ၄င်းတို့သည် စျေးကွက် အတွင်း တိုး တက် မှုမြန်သော ၊ ဝင်ငွေကောင်းသော စတော့ များကို ရွေး ချယ် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြသည်။ |
Fungibles | – – | အခြားသော ပစ္စည်းတစ်ခုနှင့် လဲလှယ်နိုင်သော၊ အစားထိုးနိုင် သော ၊ တန်ဖိုး တူညီသော ကုန်စည် သို့မဟုတ် ငွေချေး သက်သေခံလက်မှတ် (စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်) တစ်ခု ကို ခေါ်ဆိုသည်။ |
Future contract | – – | ကုန်စည်၊ ငွေကြေး၊ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစာချုပ်စာတမ်းတစ်ခုခု ကို သတ်မှတ်ထားသော ကာလတစ်ခုတွင် သတ်မှတ်ထားသည့် အရေအတွက် ကို သတ်မှတ်ထားသည့် စျေးဖြင့် ရောင်း/ဝယ် မှု ပြုလုပ်သည့် သဘောတူ စာချုပ်ဖြစ်သည်။ |
Gain | အမြတ် | အကျိုးတူရန်ပုံငွေ လက်မှတ်များ၊ စတော့များ၊ ငွေချေး စာချုပ်များကို ဝယ်ယူထားပြီး နောက် ပြန်လည် ရောင်း ချရာမှ ရရှိသည့်အမြတ်ငွေဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံသူတစ်ဦးသည် ၄င်းတို့ကို တစ်နှစ် နှင့် အထက် ကိုင်ဆောင်ထားပြီး မှပြန်လည် ရောင်းချရာ တွင် မြတ် သည့်အပေါ် ကောက်ခံသည့် အခွန် (Capital Gain Tax) ကို သက်သာသည့်နှုန်းတစ်ခုဖြင့် ဖြေလျှော့ပေး ပြီးတစ် နှစ်အောက်ကိုင်ဆောင် ရောင်းဝယ် မှုများ ကိုမူ ပုံမှန် အတိုင်းသာ ကောက်ခံသည်။ |
GAP | ကွာဟချက် | စတော့စျေးကွက် နှင့်သက်ဆိုင်သည့်စကားလုံးဖြစ်ပြီး နေ့တစ်နေ့အတွင်းဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် စတော့စျေးနှုန်း အမြင့်ဆုံး နှင့် အနိမ့်ဆုံး ဘောင် (daily price range) သည် ယမန်နေ့က ဖြစ် ပေါ်ခဲ့သည့် စျေးနှုန်းဘောင်နှင့် ချိတ်ဆက်မှုမရှိဘဲ ကွာဟ ချက် ဖြစ်ပေါ်နေခြင်း။ |
Ghosting | – – | နှစ်ဦး သို့မဟုတ် နှစ်ဦးထက်ပိုသော စျေးကွက် ရောင်း ဝယ်ရေးအဖွဲ့များမှ တရားမဝင် သောနည်းဖြင့် စျေးနှုန်းကို ကြိုးကိုင်ချယ်လှယ်ခြင်း။ ဥပမာ- အဖွဲ့တစ်ခု က စတော့ စျေးနှုန်းတက်ရန် (သို့) ကျရန် ဆောင်ရွက် လိုက်သည် နှင့် အခြားအဖွဲ့တစ်ခုကပါ ပူးပေါင်းကြံစည်ကာစျေးနှုန်း ကိုလှည့်ဖြားခြင်း။ |
Gilt-edged securities | – – | နှစ်ကာလရှည်ကြာစွာ အကျိုးအမြတ် ကောင်းမွန်ပြီး စွမ်း ဆောင်ရည်မြင့်မား သည့် ၊ အမြတ်ဝေစုများ၊ အတိုး ငွေ များ ကောင်းမွန်စွာပေးအပ် နိုင်သည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေ ထားသည့် စတော့များ၊ ငွေချေး စာချုပ်များ ဖြစ် သည်။ |
Gilts | – – | ဗြိတိန်အစိုးရမှထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်ပြီး အမေရိကန်ဗဟိုဘဏ်ငွေတိုက်လက်မှတ်များနှင့် အဆင့် တူညီသည်။ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေ မရှိသည့် ငွေချေးစာချုပ်များ ဖြစ်သည်။ |
Going long | – – | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ကုန်စည် တစ်ခုခုကို ရင်းနှီးမြှုပ် နှံ မှု ပြုလုပ်ရန် (သို့မဟုတ်) စျေးကစားရန်ရည်ရွယ်ကာ ဝယ်ယူထားခြင်း။ ယင်းကို Long Position ဟုလည်း ခေါ်သည်။ |
Going private | ပုဂ္ဂလိကကုမ္ပဏီသို့ ပြောင်းလဲခြင်း | အများနှင့်သက်ဆိုင်သောကုမ္ပဏီမှ ပုဂ္ဂလိကကုမ္ပဏီသို့ ပြန်လည်ပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်သည်။ ကုမ္ပဏီသည် စျေး ကွက်ထဲတွင် ရှိနေသည့် ရှယ်ယာများကို ပြန်လည်ဝယ်ယူ ခြင်း(သို့) လူတစ်ဦးမှ ဝယ်ယူလိုက်ခြင်း ဖြင့် ပုဂ္ဂလိက ကုမ္ပဏီသို့ ပြန်လည်ပြောင်းလဲခြင်းဖြစ်သည်။ |
Going public | အများပိုင်ကုမ္ပဏီသို့ပြောင်းလဲခြင်း | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ၄င်း၏ရှယ်ယာများကို အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချကာ အများနှင့်သက်ဆိုင်သည့် ကုမ္ပဏီ အဖြစ်ပြောင်းလဲခြင်း။ |
Going short | – – | လက်ထဲတွင် ရှယ်ယာလက်ကျန်မရှိ ဘဲ ငွေချေးသက် သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီမှ ရှယ်ယာများ ကို ချေးငှားကာ စျေးကွက်တွင်ရောင်းချခြင်း။ |
Good-this-month order (GTM) | – – | ဖေါက်သည်မှ ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီသို့ ရောင်းရန်/ဝယ်ယူ ရန်ပေးသည့်အော်ဒါဖြစ်ပြီး အော်ဒါ သက်တမ်းမှာ လကုန်သည့်နေ့အထိဖြစ်သည်။ |
Good through | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် (သို့)ကုန်စည်တစ်ခုကို သတ်မှတ်ထားသည့်စျေးနှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ/ရောင်းချရန် ပေးသည့်အော်ဒါဖြစ်ပြီးဖောက်သည်မှ ပြန်လည်မဖျက် မချင်း၊ အရောင်း အဝယ်မဖြစ်မချင်း၊ မပြောင်းလဲမချင်း တည်ရှိနေသည့် အော်ဒါ။ |
Good-till-cancel order (GTC) | – – | ဖောက်သည်တစ်ဦးမှငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်တစ်ခုကို သတ်မှတ်ထားသည့်စျေးနှင့် ရောင်းချရန်/ ဝယ်ယူရန် ပေးသည့် အော်ဒါဖြစ်ပြီး သတ်မှတ်သည့်အရေအတွက် မပြည့်မချင်း၊ ပြန်လည် မပယ်ဖျက်မချင်း တန်းစီဇယား တွင် တည်ရှိနေသည့် အော်ဒါ ဖြစ်သည်။ |
Government obligations | အစိုးရ၏တာဝန်ခံချက် | အမေရိကန်အစိုးရမှထုတ်ဝေသည့် ကြွေးမြီစာချုပ် စာ တမ်းများ (ငွေတိုက်စာချုပ်၊ ငွေတိုက်ဘီလ်၊ Notes, Saving Bond) အစရှိသည်တို့ ကို သက်တမ်းပြည့် ချိန် တွင် အရင်းနှင့်အတိုးကို ပြန်လည် ပေးဆပ်ရန် ထုတ်ဝေ သူက အပြည့်အဝတာဝန်ယူ ခြင်း ဖြစ်သည်။ |
Government securities | အစိုးရငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များ | ကြွေးမြီအဆင့်အတန်း (credit rating) မြင့်မားသည့် ၊ အမေရိကန်အစိုးရ လက်အောက်ခံ အေဂျင်စီများမှ ထုတ် ဝေသည့် ကြွေးမြီ စာချုပ် စာတမ်းများ(ငွေတိုက်စာချုပ်၊ ငွေတိုက်ဘီလ်၊ Notes, Saving Bond)များဖြစ်သည်။ အကယ်၍ ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန်ပျက်ကွက်ခဲ့ပါက အစိုးရ အနေနှင့် ပြန်လည်ပေးဆပ်ရန် အပြည့်အဝတာဝန် ယူ ထား ခြင်းမရှိပါ။ |
Graham and Dood Method of Investing | – – | စတော့စျေးကွက် သုတေသီများဖြစ်သည့် Benjmin Graham နှင့် David Dood တို့မှ ၁၉၃၀ ခုနှစ်တွင် ဖေါ် ထုတ်ခဲ့သည့် စတော့ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု အယူအဆဖြစ်သည်။ ယင်းတို့က စတော့များတန်ဖိုးနိမ့်နေသည့် အချိန်တွင် ဝယ်ယူသင့်ကြောင်းနှင့် နောက်ဆုံးတွင် ယင်းစတော့ များ သည် တန်ဖိုးအမှန် (သို့) စျေးအမြင့်သို့ရောက်ရှိ လာ မည်၊ စျေးတက်လာမည် ဟူသည့်အယူအဆ ကို ထုတ် ဖေါ် ခဲ့သည်။ ယင်းတို့က ကုမ္ပဏီ၏ Current Asset က Current Liability + Long-term Debt ထက် များ နေသည့်အချိန် နှင့် စတော့စျေးနှုန်း ကျနေသည့်အချိန်တွင် ဝယ်ယူရန်အကြံပြုထားသည်။ |
Gray market | – – | စတော့များကို ဆင်ဒီကိတ်အဖွဲ့များမှ တစ်ဆင့် အများ ပြည်သူသို့ တရားဝင် ဖြန့်ချိရောင်းချခြင်းမပြုမီကြိုတင် ရောင်းချခြင်း။ ဤသို့ဆောင်ရွက်ခြင်းကြောင့်ကုမ္ပဏီမှ တရားဝင် ရောင်းချမည့်အချိန်တွင် ဝယ်လိုအားအခြေ အ နေ ကို ကြို တင်ခန့်မှန်းတွက်ဆနိုင်သည်။ |
Green shoe | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များကို တာဝန်ခံ ဖြန့်ချိ ရောင်း ချရန် သဘောတူညီချက်စာချုပ်ချုပ်ရာတွင် အကယ်၍ အများပြည်သူ၏ဝယ်လိုအား မှာသာမာန်ထက် များပြားနေပါက ကုမ္ပဏီအနေဖြင့် ရှယ်ယာများ ထပ်မံ ထုတ်ဝေမည်ဟူသည့် သဘောတူညီချက်။ |
Gross per broker | – – | သတ်မှတ်ထားသည့်ကာလအတွင်း ငွေချေးသက်သေခံ လက်မှတ်ကုမ္ပဏီမှ စတော့များရောင်းဝယ်ခြင်းအပေါ်မှ ရရှိသည့် ဝင်ငွေဖြစ်သည်။ |
Gross spread | – – | စတော့များကိုတာဝန်ခံဖြန့်ချိရောင်း ချသူ (underwriter) မှ အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချ သည့်စျေးနှုန်းနှင့် ရှယ်ယာထုတ်ဝေသည့် ကုမ္ပဏီသို့ ပေးချေသည့် စျေးနှုန်း ကြား ကွာဟချက်။ |
Growth stock | တိုးတက်နှုန်းမြင့် စတော့များ | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေထားသည့် စတော့များ ဖြစ်ပြီး သာမာန် ကုမ္ပဏီများထက် နှစ်စဉ် ဝင်ငွေ တိုးတက်မှုနှုန်း မြင့်မားကာ အနာဂတ်တွင်လည်း ဆက်လက်တိုးတက်ရန် အလားအလာကောင်းသည့် စတော့များဖြစ်သည်။ |
Guarantee bond | အာမခံချက်ပါ ငွေချေးစာချုပ် | ကုမ္ပဏီ(သို့) အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှ ထုတ်ဝေထားသည့် ငွေချေးစာချုပ်တစ်ခု ၏ အရင်းနှင့် အတိုးကို ပေးအပ်ရန် ပျက်ကွက် ခဲ့ပါက အခြားအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှ ကြားဝင် ပေးဆပ်ရန် အာမခံချက်။ |
Guardian | အုပ်ထိမ်းသူ | စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ(သို့) ရုပ်ပိုင်းဆိုင်ရာ အရ မိမိ၏ ပိုင်ဆိုင် ခွင့်များကိုစီမံခန့်ခွဲနိုင်ခြင်းမရှိတော့သောကြောင့် ကိုယ် စား စီမံခန့်ခွဲရန် တရားဝင်လွှဲအပ် ခြင်းခံရသူ ။ |
Gun jumping | – – | (က) အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများ ထုတ်ဝေရောင်း ချ ရန် တရားဝင် ကြေငြာခြင်း မပြုမီ ရှယ်ယာများ ရောင်း ဝယ်ခြင်း (ခ) ရှယ်ယာများရောင်းချရန် ငွေချေးသက်သေ ခံ လက်မှတ် လုပ်ငန်းကြီးကြပ်ရေးကော်မရှင်မှ ခွင့်ပြုချက် မကျမီ ရှယ်ယာများဝယ်ယူရန် ဆွယ်ခြင်း။ |
Haircut | – – | (က) စတော့စျေးကွက်အတွင်းတွင် စတော့များကို အရောင်း အဝယ်လုပ်သည့် အကျိုးဆောင် (dealer) တစ်ဦး ၏ စတော့ များကို ဝယ်ယူသည့် စျေးနှင့် ပြန်လည်ရောင်းချသည့်စျေးနှုန်း ကွာဟချက်။ (ခ) စတော့တစ်စောင် (သို့) ငွေချေးစာချုပ်များကို အပေါင်ထား ၍ ငွေချေးရာတွင် ယင်းတို့ကို တန်ဖိုးဖြတ်သည့်စျေးနှုန်းနှင့် အမှန်ထုတ်ချေးလိုက်သည့်စျေးနှုန်း ကွာဟချက်။ တန်ဖိုးဖြတ် ရာတွင် ယင်းတို့၏ခိုင်မာမှု၊ ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေရှိမှုတို့ကိုတွက် ချက် ကာ ချေးငွေပမာဏကို သတ်မှတ်ပြီး ယင်းတို့၏ ပိုင်ဆိုင်မှု အနွယ်ကိုလည်း ချေးငွေမကျေမချင်း ငွေချေးပေးသူက ရယူ ထားသည်။ Loan-to Value-Ratio ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Hammering the market | – – | စတော့စျေးနှုန်းများကျဆင်းတော့မည်ဟုယူဆကာ စတော့အရေ အတွက် အမြောက်အများကို အရှုံးခံ ထုတ်ရောင်းခြင်း ။ (ဤ အချိန်တွင် စတော့များချေးငှားကာ ရောင်းချသူ (short seller) များ မှ ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများမှ စတော့များ ကို ချေးငှား ကာ စျေးကွက်တွင်ရောင်းချလေ့ ရှိပြီး အမှန်စျေးကျ သွားချိန်မှ ဝယ်ယူပြီး ပြန်လည်ပေးဆပ်လေ့ရှိသည်။) |
Hands-off investor | – – | ရှယ်ယာအရေအတွက် များစွာပိုင်ဆိုင်သော်လည်းကုမ္ပဏီ၏ လုပ်ငန်းများတွင် ကိုယ်တိုင် ပါဝင်ဆောင်ခြင်းမရှိသည့် တစ်ဦး ချင်း (သို့) အဖွဲ့အစည်းလိုက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများ။ |
Hands-on investor | – – | ကုမ္ပဏီ၏ စီမံခန့်ခွဲမှုလုပ်ငန်းများတွင် ကိုယ်တိုင်ကိုယ်ကျပါဝင် ဆောင်ရွက်နေသည့် ရှယ်ယာရှင်များ။ |
Head and shoulder | – – | အချိန်ကာလအလိုက်ဖြစ်ပေါ်နေသည့်စတော့စျေးနှုန်းများကို ဖေါ်ပြသည့် လိုင်းဂရပ် ဖြစ်ပြီးလူ၏ဦးခေါင်းနှင့်ပုခုံးနှစ်ဖက်ပုံစံဖြစ် ပေါ်နေခြင်း။ ဤပုံစံအရ စတော့စျေးနှုန်းသည် အမှတ် တစ်ခုသို့ ရောက်ပြီးပါက ဆန့်ကျင်ဘက်လားရာအတိုင်းနောက် ပြန်သွား သည်ဟူသည့် အချက်ပြမှုဖြစ်သည်။ |
Heavy market | – – | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ် (သို့) ကုန်စည်ရောင်းဝယ်ရေးစျေးကွက် တွင် ဝယ်လိုအားထက်ရောင်းလိုအားက ပိုများပြားနေသဖြင့် စျေးနှုန်းများကျဆင်းနေသည့်စျေးကွက်။ |
Hedge/Hedging | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများအတွက် အနာဂတ်တွင် ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေရှိမှုများကို အကာအကွယ်ပြုခြင်း။ အကယ်၍ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးက အနာ ဂတ်တွင် မိမိကိုင်ဆောင်ထားသော စတော့၏ စျေးနှုန်းများ ကျဆင်းမည်ဟု ထင်မြင်ပါက ကုမ္ပဏီသို့သတ်မှတ်စျေးဖြင့် အချိန်မရွေးပြန်သွင်းနိုင်သည့် Put Option ကို ဝယ်ယူထား နိုင်သည်။ ထို့အတူ မိမိထံမှစတော့များကို သတ်မှတ်စျေးဖြင့် ဝယ်ယူခွင့်ရှိသည့် Call Option များကို ထုတ်ရောင်းနိုင်သည်။ ယင်းသို့ Call/Put Options များမှ ရရှိသည့်အပိုကြေး Premium များသည် မိမိပိုင်ဆိုင်မှုများကို အကာအကွယ် ပေးသည်။ |
Hedge fund | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူအရေအတွက် အကန့်အသတ်ကိုသာလက်ခံ ဆောင်ရွက်ပေးသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုရန်ပုံငွေအဖွဲ့ တစ်မျိုးဖြစ်ပြီး ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုပုံသဏ္ဍန်အမျိုးစုံတွင် နည်းဗျူဟာအမျိုးမျိုးဖြင့် ဝင်ရောက် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံကြသည်။ Program trading, Arbitrage, SWAPS အစရှိသည့် နည်းစနစ်များကို အသုံး ပြုကြသည်။ |
Hidden value | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စတော့စျေးနှုန်းနှင့် တိုက်ရိုက်ပတ်သက်မှု မရှိသော ကုမ္ပဏီ ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်းများဖြစ်သည်။ ဥပမာ- ကုန် ထုတ်လုပ်သည့် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုတွင် ပြန်လည်ရောင်းချလျင် အမြတ်အစွန်း မြောက်များစွာရရှိမည့်မြေကွက်များ ပိုင်ဆိုင် ထားခြင်း။ ကုန် အမှတ်တံဆိပ်များ၊ မူပိုင်ခွင့်များ နှင့် အထူး သီးသန့် စာချုပ်စာတမ်းများလည်းပါဝင်သည်။ |
High flyer | – – | စျေးကြီးပြီး ကာလတိုအတွင်း အတက် အကျမြန်ဆန်လေ့ရှိ သည့် ကုမ္ပဏီ တစ်ခု၏ စတော့များဖြစ်သည်။ ဥပမာ- သက်တမ်း နုနယ်သေးသည့် အိုင်တီနည်းပညာကုမ္ပဏီတစ်ခု၏စတော့များ။ |
High Frequency Trading | – – | ကွန်ပျူတာမိန်းဖရိမ်များကို အသုံးပြုကာ တစ်စက္ကန့်၏တစ်သန်း ပုံတစ်ပုံ အချိန်အတွင်း စတော့များကို ရောင်းဝယ် ကြခြင်းဖြစ်ပြီး ယင်းကို flash trading ဟုလည်းခေါ်သည်။ |
HIGHS | – – | စတော့အိပ်ချိန်းတစ်ခုတွင် စာရင်းဝင်ရောင်းဝယ်သည့် စတော့ တစ်ခု၏ သီတင်းပတ် (၅၂) ပတ် အတွင်း အမြင့်ဆုံးဖြစ်ခဲ့သည့် စတော့စျေးနှုန်း။ |
High-tech stock | – – | အဆင့်မြင့်နည်းပညာများအသုံးပြုကာလုပ်ငန်းများဆောင်ရွက်သည့် ကုမ္ပဏီ၏စတော့များ။ ဥပမာ- ကွန်ပျူတာ၊ အင်တာနက် နှင့်ဆက်နွယ်သောလုပ်ငန်းများ၊ တစ်ပိုင်းလျပ်ကူးပစ္စည်းလုပ်ငန်း များ၊ ဘိုင်အိုနည်းပညာလုပ်ငန်းများ၊ စက်ရုပ်နည်းပညာများ၊ အီလက်ထရွန်နစ်နည်းပညာများ အသုံးပြုသည့်ကုမ္ပဏီများ၏ စတော့များ။ |
High-yield bond | – – | ကြွေးမြီအဆင့် BB နှင့် အောက် ရှိသည့် ကုမ္ပဏီ /အဖွဲ့ အစည်း များမှ အကျိုးအမြတ်ပြန်ရနှုန်း မြင့်မြင့်ဖြင့်ထုတ်ဝေသည့်ငွေ ချေး စာချုပ်များ။ |
Historical trading range | – – | စတော့တစ်ခု အများပြည်သူသို့ ကမ်းလှမ်းရောင်းချသည့်နေ့မှ ယနေ့အချိန်အထိ ဖြစ်ပေါ်ခဲ့သည့် အမြင့်ဆုံးနှင့် အနိမ့်ဆုံး စျေးနှုန်း အတက်အကျများကို ဖေါ်ပြသည့် ဂရပ်ဖ်ဖြစ်သည်။ စျေးနှုန်းတည်ငြိမ်မှုမရှိ သည့် စတော့များတွင် အတက်/အကျ ဘောင်မှာ ပိုမိုကျယ်လေ့ ရှိသည်။ စျေးကွက်သုတေသီများက ယင်း စတော့ အတက် အကျ၏ ထိပ်ဆုံးအမှတ် Resistance Level ၊ အောက်ဆုံး အမှတ် Support Level များ ကို လေ့လာ ကာ စျေးနှုန်းများခန့် မှန်းကြသည်။ |
Hold | – – | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ် ၊ အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့ယူနစ်များကို ဝယ်ယူပြီး အချိန်ကြာမြင့်စွာကိုင်ဆောင်ထားသည့်နည်း စနစ်ဖြစ် သည်။ Buy and Hold ဗျူဟာကျင့်သုံးသူများသည် စျေးကွက် ထဲတွင် အရည်အသွေးကောင်းမွန်သော စတော့များကို ဝယ်ယူ ကာ အချိန်ကာလကြာမြင့်စွာကိုင်ဆောင် ထားကြသည်။ |
Holder of record | – – | ရှယ်ယာစာရင်းများ ထိန်းသိမ်းသည့် Transfer Agent များတွင်ရှိ သည့် ရှယ်ယာရှင်များ၏ သတ်မှတ်ရက်တွင်ရှိနေသည့် စာရင်း ဖြစ်သည်။ ယင်းစာရင်းသည် ကုမ္ပဏီအမြတ်ဝေစုများခွဲဝေရာ တွင် အသုံးပြုသည်။ |
Holding company | – – | အခြားကော်ပိုရေးရှင်း (သို့) ကုမ္ပဏီ တစ်ခု ၏ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ အားထိန်းချုပ်နိုင်လောက်သည့် ရှယ်ယာအရေအတွက် ကိုပိုင် ဆိုင်ထားသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခုဖြစ်သည်။ လက်အောက်ခံ ကုမ္ပဏီ ၏ ရှယ်ယာ အများစုကို မည်မျှ ပိုင်ဆိုင်ရမည်ဟူသည့် သတ် မှတ်ချက် မရှိသော်လည်း တစ်ပေါင်းတည်း အခွန်ပေးဆောင် ရန်၊ အခွန်ကင်းလွတ်သည့် အမြတ်ဝေစု ပေးဝေရန် ၊ လုပ်ငန်း ဆောင်ရွက်မှုမှ အရှုံးများကို ခုနှိမ်ရန်ကိစ္စများအတွက် လက် အောက်ခံကုမ္ပဏီကို အနည်းဆုံး ၈၀% ပိုင်ဆိုင်ထားရန်လို အပ်သည်။ |
Holding period | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးမှ စတော့ (သို့) ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်းတစ်ခုခု အား ကိုင်ဆောင်ထားသည့်ကာလဖြစ်သည်။ အကယ်၍ သက် တမ်း တစ်နှစ်ထက်ကျော်လွန်ကာ ကိုင်ဆောင်ပြီး မှ ပြန်လည် ရောင်းချပါက ရရှိသည့်အမြတ်ငွေအပေါ်ပေးဆောင်ရသည့် အခွန် Capital Gain Tax သက်သာခွင့်ရရှိသည်။ |
Hostile takeover | – – | လက်ရှိကုမ္ပဏီတွင်ဆောင်ရွက်နေသည့် ဒါရိုက်တာအဖွဲ့နှင့် အုပ်ချုပ်ရေးအဖွဲ့တို့၏ သဘောတူညီချက်မရှိဘဲ ယင်းကုမ္ပဏီ ၏ ရှယ်ယာများကို ဝယ်ယူကာ ကုမ္ပဏီအားရယူ ခြင်း။ |
Hot issue | – – | ဝယ်လိုအား ကောင်းမွန်သည့် ၊ ကုမ္ပဏီမှ ထုတ်ဝေရောင်း ချ သည့်ရှယ်ယာအသစ်များ ဖြစ်သည်။ အဆိုပါစတော့များသည် စတင်ထုတ်ဝေရောင်းချချိန်တွင် စျေးနှုန်းများမြင့်တက်လေ့ရှိကာ ရောင်းလိုအားထက် ဝယ်လိုအားက များပြားလေ့ရှိသည်။ |
House account | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ ရုံးချုပ်တွင် ထိန်းသိမ်းထား ရှိသော စတော့ရောင်း/ဝယ် မှု စာရင်းချုပ်ဖြစ်သည်။ |
House call | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ မှ ၄င်း၏ဖောက်သည်များ ၏ Margin account တွင် သတ်မှတ်ချက်ထက် ငွေလျော့သွား သဖြင့် ငွေထပ်မံထည့်သွင်းရန် အကြောင်း ကြားချက်။ |
Housing bond | – – | ဒေသန္တရ အိုးအိမ် အာဏာပိုင်အဖွဲ့များမှ ထုတ်ဝေသည့် ကာလ တို / ကာလရှည် ငွေချေးစာချုပ်များ ဖြစ်ပြီး ယင်းထုတ်ဝေ ရောင်း ချရာမှ ရရှိသည့်ငွေများဖြင့် တန်ဖိုးမျှတသည့် အိမ်ရာစီမံကိန်း များကိုဆောင်ရွက်သည်။ |
Hung up | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးကိုင်ဆောင်ထားသည့် စတော့ (သို့) ငွေ ချေးစာချုပ်တစ်ခု၏ တန်ဖိုးသည် မူလဝယ်ယူစဉ်ကထက် နိမ့် ကျနေပြီး ပြန်လည်ရောင်းချပါက အရှုံးပေါ်မည့်အခြေအနေ။ |
Hypothecation | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးသည် စတော့ များ ဝယ်ယူရန်အတွက် ၄င်း စာရင်းဖွင့်လှစ်ထားရာ ငွေချေး သက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီထံ ယင်းပိုင်ဆိုင်သည့် စတော့များကို အပေါင် အဖြစ် အပ်နှံကာ ငွေချေးယူခြင်း။ |
Identified Shares | – – | မည်သည့်နေ့တွင် မည်သည့်စျေးနှုန်းဖြင့်ဝယ်ယူထားသည် ကို ခွဲခြားသိရှိနိုင်သော စတော့ (သို့) အကျိုးတူ ရန်ပုံ ငွေ လက်မှတ်များကိုဝယ်ယူထားခြင်းဖြစ်သည်။ ရင်းနှီးမြှုပ် နှံ သူတစ်ဦးသည် ရက်စွဲအမျိုးမျိုးဖြင့် စတော့ များ ကို ဝယ်/ ရောင်းပြုလုပ်ရာတွင် အချို့စတော့များကို သက်တမ်း (၁) နှစ် ထက် ကျော်လွန်ကိုင်ဆောင်ပြီး ရောင်းချရာမှ မြတ် သည့်ငွေအပေါ်တွင် အခွန်ကောက်ခံမှုနှုန်း ကိုသက်သာ ခွင့်ပေးသည့်အတွက် ယင်းစတော့ကို ဝယ်ယူလိုက်သည့် ရက်စွဲနှင့်စျေးနှုန်းများ ခွဲခြားမှတ်သားထားရန် အရေး ကြီး သည်။ |
Illegal Dividend | တရားမဝင်အမြတ်ဝေစု | ကုမ္ပဏီတစ်ခု ၏ဒါရိုက်တာအဖွဲ့မှ ဘဏ္ဍာနှစ်တစ်နှစ် အတွက် ရှယ်ယာ ရှင်များသို့အမြတ်ဝေစုခွဲပေးရာတွင် နှစ် အတွင်းအမြတ်ငွေ (သို့မဟုတ်) ယမန်နှစ်များက မခွဲဝေ အမြတ်များ (retained earnings) မှ ခွဲပေးနိုင်သည်။ သို့ သော် အခြားနည်းလမ်းများဖြစ်သည့် ရင်းနှီးငွေပိုလျှံမှု (Capital Surplus) နှင့် ကြွေးမဆပ်နိုင်သည့် အခြေအနေ တို့တွင် ခွဲပေးပါက တရားမဝင် အမြတ်ဝေစုအဖြစ် သတ်မှတ်သည်။ |
Illiquid | ငွေဖြစ်လွယ်မှုမရှိခြင်း | စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ကုန်စည်အစရှိသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုတစ်ခု သည် အလွယ်တကူ ငွေဖေါ် ရန်ခက်ခဲခြင်း ၊ အရှုံးနှင့် ထုတ်ရောင်းမှသာ ငွေပေါ်နိုင်သည့်အခြေအနေ။ |
Imbalance of Orders | – – | ရောင်းရန် (သို့) ဝယ်ယူရန် အော်ဒါများ တစ်ဖက်တည်း တွင် များပြား စွာ ရောက်ရှိနေကာ တစ်ဖက်တွင် ရှိအော်ဒါ အရေအတွက်ကို ပြည့်မှီအောင် ရောင်း/ဝယ်ရန် ခက်ခဲ သည့် အခြေ အနေ။ ဤအခြေအနေမျိုးမှာ ကုမ္ပဏီတစ်ခုက အခြားကုမ္ပဏီ တစ်ခု ကို ပေါင်းစည်း ရာတွင် လည်းကောင်း၊ကုမ္ပဏီ၏အရေးပါသည့်ပုဂ္ဂိုလ် တစ်ဦး ကွယ်လွန်သွားလျင် လည်းကောင်း၊ အစိုးရ ၏ စနစ်တစ်ခုကြောင့် ကုမ္ပဏီ၏ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများထိခိုက် လျင်သော် လည်းကောင်း ဖြစ်ပေါ်တတ်သည်။ |
Immediate or Cancel Order | – – | စတော့ဝယ်ယူရန် / ရောင်းချရန်ပေးသည့် အော်ဒါဖြစ်ပြီး အော်ဒါတင်တင်ချင်း တင်သည့် အရေအတွက် အပြည့် (သို့) တစ်စိတ်တစ်ပိုင်း ရပြီးသည်နှင့် ယင်းအော်ဒါ မှာ အလိုလို ပျက်ပြယ်သွားသည်။ အထူးသဖြင့် အရေအတွက်အမြောက်အများတင် သည့် အော်ဒါများ တွင်အသုံးများ သည်။
|
Imputed interest | – – | အမှန်တကယ် မပေးရသော်လည်း အတိုးငွေအဖြစ် အခွန် ရုံးများမှ တွက်ချက် သတ်မှတ်လေ့ရှိ သည့် တန်ဖိုးတစ်ရပ် ဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် Zero-coupon securities များ၏ ဝင်ငွေကိုတွက် ချက်ရာတွင် သုံးလေ့ရှိသည်။
|
Inactive Stock/Bond | – – | စတော့စျေးကွက် (သို့) အိုတီစီစျေးကွက်တွင် အရောင်း အဝယ် ကျဲသည့် စတော့များ/ငွေချေး စာချုပ်များဖြစ်ပြီး ငွေဖြစ်လွယ်မှု မရှိသောကြောင့် ယင်းတို့ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံ သူများမှ စိတ်ဝင် စားမှုအားနည်းသည်။
|
In-and-Out Trader
|
– – | စျေးနှုန်းအတက်အကျ မြန်ဆန်မှုကို အခွင့်ကောင်းယူကာ စတော့တစ်ခုကို ဝယ်ယူပြီး တစ်နေ့တည်းတွင်ပင် ပြန် လည်ရောင်းချ ကာအမြတ်ရယူသူများသူများကို ခေါ်သည်။
|
Incestuous Share Dealing | – – | အခွန်(သို့) ငွေကြေးဆိုင်ရာ အခွင့်အရေးတစ်ရပ်ရရှိလို၍ ရှယ်ယာများ ကို နီးစပ်သည့် အရင်းအချာ ကုမ္ပဏီ အချင်းချင်း အရောင်း အဝယ်ပြုလုပ်ခြင်း။ |
Income Bond | – – | အချိန်စေ့ရောက်လျင် အရင်းငွေ ကို ပြန်အမ်းရန်တာဝန် ခံသော်လည်း အတိုးငွေကို ကုမ္ပဏီ၏ နှစ်စဉ်ဝင်ငွေ လုံ လောက်မှု ရှိမှသာ ပေးနိုင်မည်ဟူသည့် သတ်မှတ်ချက်ဖြင့် ထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ် သည်။ ယင်းငွေချေး စာချုပ်များကို အတိုးငွေ မပါဘဲ ပုံသေစျေးဖြင့်စျေးကွက်ထဲ တွင်ရောင်းဝယ်ကြသည်။ |
Income Dividend | – – | အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့(Mutual Fund) များမှ ရှယ်ယာရှင် များသို့ ခွဲဝေပေးသည့် အမြတ်ဝေစု (သို့) အတိုး (သို့) အခြားဝင်ငွေများကို ခေါ်ဆိုသည်။ |
Income Shares | – – | အမြတ်ဝေစု / အတိုးငွေ နှင့် ပြန်လည်ရောင်းချခြင်းမှ အမြတ်ငွေ (Capital Gain) ရရှိရန် ဟူသည့် ရည်ရွယ် ချက်များ ဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (Dual Purpose Fund) တွင် အမြတ်ဝေစု (dividend) ကိုသာ ရရှိသည့် ရှယ်ယာ အမျိုးအစားဖြစ်သည်။ အခြားအမျိုး အစား တစ်ခုမှာ Capital Share ဖြစ်ပြီး Capital Gain အပေါ်မှ အမြတ်ငွေကို ခံစားသည်။ |
Income Stocks | – – | ရှယ်ယာရှင်များသို့ အမြတ်ဝေစုနှုန်း များများနှင့် ပုံမှန် ပေးသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စတော့ များဖြစ်သည်။ ဥပမာ-သဘာဝဓါတ်ငွေ့ထုတ်လုပ်ရေး၊ လျှပ်စစ်၊ တယ်လီဖုန်း ၊ ဘဏ် ၊ အိမ်ခြံမြေလုပ်ငန်းများ၊ အာမခံလုပ်ငန်းများ မှ ထုတ်ဝေထားသည့် စတော့များဖြစ်သည်။ |
Indemnify | – – | ပျက်စီးမှုမျာ၊ ဆုံးရှုံးမှုများအတွက် လျော်ကြေးပေးရန် သဘောတူညီချက်ဖြစ်သည်။ အထူး သဖြင့်အာမခံလုပ်ငန်း များတွင်သုံးစွဲလေ့ရှိပြီး ဆုံးရှုံးမှုတစ်စုံတစ်ရာဖြစ်ပေါ်လာ ပါက အာမခံ ထားသူ၏ မဆုံးရှုံးခင်အခြေအနေကို ပေး လျော်သည့် ကတိကဝတ်စာချုပ်ဖြစ်သည်။ |
Indenture | – – | ငွေချေးစာချုပ်များထုတ်ဝေရာတွင် ထုတ်ဝေသည့်အဖွဲ့ အစည်းမှ ဝယ်ယူ ရင်းနှီးမည့်သူများ သို့ပေး သည့် အာမခံ ချက်ဖြစ်ပြီး ယင်းတွင် (က) ငွေချေး စာချုပ်အမျိုးအစား (ခ)ထုတ်ဝေမည့် ပမာဏ (ဂ) ပေးအပ် သည့်အာမခံပစ္စည်း များ (ဒီဗင်ချာထုတ်ခြင်း မဟုတ်ပါက) (ဃ) အကာ အကွယ် ပေးမည့်အစီအစဉ်များ (င) ရင်းနှီးငွေ နှင့် ကြွေးမြီအချိုး နှင့် (စ) အရင်းနှင့်အတိုးပေး အပ်မည့် အစီအစဉ်များကို ထည့် သွင်းရေးဆွဲထားသည်။ |
Independent Director | – – | Outside Director တွင်ကြည့်ပါ |
Index Bond | – – | နိုင်ငံတစ်ခု၏သုံးစွဲနေသည့် ငွေကြေး၏ ဝယ်နိုင်စွမ်းအား (purchasing power) နှင့် ချိတ်ဆက် ကာ ထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ ဥပမာ-ငွေချေးစာချုပ်အတွက် ရရှိမည့် အတိုးနှင့် အရင်းငွေများကို ယင်းနိုင်ငံ၏ စားသုံးသူ စျေးဆနှုန်းကိန်း (Consumer Price Index) နှင့်ချိန် ဆကာ ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ |
Inflation | ငွေဖေါင်းပွမှုနှုန်း | ကုန်စည်နှင့်ဝန်ဆောင်မှုများ၏စျေးနှုန်းများမြင့်တက်ကာ စျေးကွက်အတွင်ကုန်စည်များ၏ ရောင်းလိုအား အပေါ် မူတည်ကာ လူတို့၏ သုံးစွဲမှု မြင့်တက်လာခြင်းဖြစ်သည်။တစ်နည်း အားဖြငများပြားလှ စွာသောငွေများက အကန့် အသတ်ရှိနေသည့် ကုန်စည်များနောက်သို့လိုက် နေသည့် အခြေ အနေဖြစ်သည်။ သင့်တင့်သည် ငွေဖေါင်းပွမှုနှုန်း သည် စီးပွားရေးတိုးတက်မှု၏ ရလာဒ် တစ်ခုဖြစ်သည်။ |
Inflation-Indexed Securities | – – | ကာလသက်တမ်းပြည့်သည်အထိကိုင်ဆောင်ထားပါက ငွေဖေါင်းပွမှုနှုန်းကိုကာမိစေသည့် ပြန်ရနှုန်း ပေးမည်ဟု ကတိပြုကာ ထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ် သို့မဟုတ် ဘဏ်စာချုပ်စာတမ်းတစ်ခုကို ဆိုသည်။ |
Initial Margin | – – | ဖေါက်သည်တစ်ဦးအနေဖြင့် စတော့များကို မာဂျင်စနစ်ဖြင့်ဝယ်ယူရန်အတွက် ငွေချေးသက်သေခံ လက် မှတ်ကုမ္ပဏီသို့ ကနဦးပေးအပ်ရမည့် ငွေ (သို့) အခြား စတော့တစ်ခု ခု ၏ တန်ဖိုး ဖြစ်သည်။ ငွေချေး သက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီသည် ဤပေးသွင်းသည့်ပမာဏအပေါ်မူ တည်ကာ ဖေါက်သည်သို့ စတော့ များဝယ်ယူရန်ငွေထုတ်ချေးသည်။ |
Initial Public Offering (IPO) | – – | ကော်ပိုရေးရှင်းတစ်ခုမှ အများပြည်သူသို့ ပထမဦးစွာ ရှယ် ယာများစတင်ကမ်းလှမ်းရောင်းချခြင်းကိုခေါ်သည်။ IPO သည် လက်ရှိရှယ်ယာရှင် အဟောင်းများအတွက် သာ မက ရှယ်ယာများစွန့်စားဝယ်ယူမည့် (venture capitalist) များ အတွက်ပါ ငွေကြေးအမြတ်အစွန်း ရရှိနိုင်သည့် နည်း လမ်းတစ်ခုဖြစ်သည်။ |
Inside Information | – – | အများပြည်သူသို့ထုတ်ပြန်ကြေငြာခြင်းမပြု ရသေးသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ အရေးပါသည့် သတင်းအချက် အလက်များဖြစ်သည်။ |
Insider | – – | ကုမ္ပဏီ၏အတွင်းသတင်းများကို အများပြည်သူသို့ ထုတ် ပြန်ခြင်း မပြုသေးမီ ကြိုတင်သိရှိနိုင်သူများဖြစ်သည့် ဒါရိုက် တာများ၊ ထိပ်တန်းအရာ ရှိများ၊ အဓိကကျသည့် ဝန် ထမ်း များ ၊ ယင်းတို့ နှင့် ဆက်နွယ်နေ သည့် ဆွေ မျိုး များကိုဆို လိုသည်။ |
Insider Trading | – – | ကုမ္ပဏီ၏အရေးပါသည့် သတင်းအချက်အလက်များကို အများပြည်သူသို့ ထုတ်ပြန်ကြေငြာခြင်းမပြုမီ ကုမ္ပဏီ ၏ ဒါရိုက်တာအဖွဲ့ဝင်များ၊ အရာရှိများ၊ ၁၀% ထက် ပိုမို ပိုင် ဆိုင်ထားသူများ၊ ယင်းတို့၏ဆွေမျိုးများမှ ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာများကို ရောင်းချခြင်း/ဝယ်ယူခြင်း ကိုခေါ်သည်။ |
Institutional Investor
|
– – | စတော့အရေအတွက်အမြောက်အများကို ဝယ်ယူ/ရောင်း ချနိုင်သော အဖွဲ့အစည်းများဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့များ၊ ဘဏ်များ၊ ပင်စင်ရန်ပုံငွေ အဖွဲ့များ၊ အာမခံကုမ္ပဏီများ၊ အလုပ်သမားသမဂ္ဂများ၊ တက္ကသိုလ် ရန်ပုံငွေအဖွဲ့များ ကိုခေါ်သည်။ |
Interim Dividend
|
ကြားဖြတ်အမြတ်ဝေစု | ကုမ္ပဏီ တစ်ခုသည် နှစ်တစ်နှစ်အတွက် စာရင်းရှင်းလင်း မှု များမပြီးသေးမီ ရှယ်ယာရှှင်များသို့ အမြတ်ဝေစု ကြို တင်ထုတ်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ အထူးသဖြင့် သုံးလပတ် ကုန်ဆုံးချိန်များတွင် ထုတ်ပေးလေ့ရှိသည်။ |
Interim Statement | ကြားဖြတ်အစီရင်ခံစာ | ဘဏ္ဍာရေးနှစ်တစ်နှစ်အတွင်း မှ ကာလ အစိတ်အပိုင်း တစ်ချို့သာပါဝင်သည့် ကြားဖြတ်အစီရင်ခံစာဖြစ်သည်။ အများနှင့်သက်ဆိုင်သည့်ကုမ္ပဏီများသည် နှစ်ပတ်လည် အစီရင်ခံစာအပြင် နှစ်ဝက်နှင့် သုံးလပတ်အစီရင်ခံစာ များ ကိုပါ ရှယ်ယာရှင်များသို့ ထုတ်ပြန်ကြေငြာပေးရသည်။ |
Intermediary | – – | အခြားသူများကိုယ်စား ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု ဆိုင်ရာ ဆုံးဖြတ်ချက် ပြုလုပ်ပေးနိုင်သည့် အဖွဲ့အစည်းဖြစ်သည်။ ဥပမာ- ဘဏ်များ၊ငွေစုဘဏ်နှင့်ချေးငွေအဖွဲ့အစည်းများ၊ ငွေချေး သက် သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီများ ၊ အကျိုးတူရန်ပုံငွေ အဖွဲ့ များဖြစ်သည်။ |
Intermediation | – – | စတော့များ၊ ငွေချေးစာချုပ်များ၊ အပေါင်အပ်နှံပစ္စည်းများ၊ ချေးငွေများ ၊ ငွေကြေးစျေးကွက် စာချုပ်စာတမ်းများ နှင့် အစိုးရမှ တာဝန်ခံသည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုစာချုပ်စာတမ်းများ တွင် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် အတွက် ငွေကြေးတစ်ရပ်ကို Intermediary အဖွဲ့ တစ်ခုထံသို့အပ်နှံခြင်းဖြစ်သည်။ |
Internal Control | – – | ဌာနတွင်း စွမ်းဆောင်ရည် မြင့်တင်ရေး၊ မူဝါဒများနှင့်အညီ ထိရောက်စွာအကောင် အထည်ဖေါ်နိုင်ရေး အတွက် ကျင့်သုံး ဆောင်ရွက်မည့်နည်းလမ်းများ၊ စနစ်များ ကို ခေါ်ဆိုသည်။ |
In the money | – – | ဖောက်သည်တစ်ဦးမှ စတော့တစ်ခုကို သတ်မှတ်ကာလ တွင် စျေးတစ်ခုဖြင့် ဝယ်ယူနိုင်ရန် ချုပ်ဆိုထားသည့် စာချုပ် (Call Option) ပါ တန်ဖိုးထက် အပြင်တွင် ဖြစ်နေသည့် စတော့ တန်ဖိုးက မြင့်နေသည့်အခြေ အနေ ။ ဖောက်သည် တစ်ဦးမှ စတော့တစ်ခုကို သတ်မှတ်ကာလ တွင် စျေး တစ်ခုဖြင့် ပြန်လည်ပေးသွင်း နိုင်ရန် ချုပ်ဆိုထားသည့် စာချုပ် (Put Option) ပါ တန်ဖိုးထက် အပြင်တွင် ဖြစ်နေ သည့် စတော့တန်ဖိုးက နိမ့်နေ သည့်အခြေအနေ။ |
Intraday | – – | နေ့တစ်နေ့အတွင်း ဖြစ်ပေါ်နေသည့် စတော့များ ၊ ငွေချေး စာချုပ်များ၏ အမြင့်ဆုံး၊ အနိမ့်ဆုံးအခြေ အနေများ ကို ရည်ညွှန်း ရာတွင် သုံးစွဲသည့်စကားလုံး။ |
Investment Banker | – – | စတော့များကိုထုတ်ဝေရောင်းချသည့် ကုမ္ပဏီနှင့် ဝယ်ယူ ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမည့်သူများ အကြားတွင် တာဝန် ခံဖြန့်ချိ သူ (သို့မဟုတ်) ကိုယ်စား လှယ်အဖြစ် ဆောင်ရွက်သည့် အဖွဲ့ကို ခေါ်ဆိုသည်။ ၄င်းအဖွဲ့သည် Firm Commitment , Best Effort, Standby Commitment စသည့် နည်းစနစ် သုံးမျိုးဖြင့် ရှယ်ယာများကို တာဝန်ယူ ရောင်းချပေးသည်။ |
Irredeemable Bond | – – | ထုတ်ဝေသူမှ အချိန်မစေ့မီ ပြန်လည်ခေါ်ယူ နိုင်သည့်(သို့မဟုတ်) ဝယ်ယူသူမှ အချိန်မစေ့မီ ပြန် လည် ပေး သွင်းနိုင်သည့် ပြဌာန်းချက်များမပါဝင်ပဲ ထုတ်ဝေရောင်းချသည့် ငွေချေးစာချုပ်များဖြစ်သည်။ |
J-Curve | – – | အင်္ဂလိပ်အက္ခရာ J နှင့် ဆင်တူသည့်မျဉ်းကွေးဖြစ်ပြီး နိုင်ငံတစ်ခု၏ နှစ်အလိုက် ဖြစ် ပေါ်နေသည့် ပြည်ပ ငွေပေးငွေ ယူရှင်းတမ်း Balance of Payment ကို လေ့လာရာ တွင်သုံးသည်။ အစောပိုင်း ကာလ တွင်သွင်းကုန်တန်ဖိုးများပြားခြင်း၊ နိုင်ငံ၏ ငွေတန်ဖိုး ကျဆင်းခြင်းကြောင့် မျဉ်း ကွေး နိမ့်ကျသွားပြီး ရေရှည်တွင် ယှဉ်ပြိုင်မှု များ ကြောင့် သွင်းကုန်များ လျော့ကျလာကာ ပြည်ပငွေ ပေးငွေ ယူရှင်း တမ်း အခြေအနေပြန်လည်ကောင်း မွန်လာ ပုံကို သရုပ် ဖေါ်သည့်ဂရပ်ဖြစ်သည်။ |
Jobber | – – | ယခင်က လန်ဒန်စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စတော့ရှယ်ယာများ ရောင်းဝယ် ရာတွင် ကြားခံ ဝန်ဆောင် မှုပေးသူများကို ခေါ်ဝေါ်သည့် စကားလုံးဖြစ်သည်။ နောက်ပိုင်းတွင် ၄င်း တို့ ကို Market Maker များ အဖြစ် ခေါ်ဝေါ် သုံးနှုံးကြ သည်။ |
Job Lot | – – | မတူညီသော စတော့အမျိုးအစားများကို စုစည်းထားပြီး ယင်း အစုကို သတ်မှတ် စျေးတစ်ခုဖြင့်ရောင်းချရန် တင် သည့် အမှာလွှာ ကို ခေါ်သည်။ |
Joint Bond | – – | ပေးရန်တာဝန်ကို အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့ထက်ပိုပြီး တာဝန်ခံကာ ထုတ်ဝေသည့် ငွေချေးစာချုပ်များကို ခေါ်ဆိုသည်။ အထူး သဖြင့် လက်အောက်ခံကုမ္ပဏီမှ ငွေချေးစာ ချုပ် ထုတ်ဝေ ရာတွင် မိခင်ကုမ္ပဏီကပါ ပူးတွဲ တာဝန်ခံခြင်းဖြစ်သည်။ |
Junior Securities | – – | အကြောင်းကြောင်း ကြောင့် ကုမ္ပဏီဖျက်သိမ်းပါက ကုမ္ပဏီ၏ပိုင်ဆိုင်မှုများကို ထုခွဲရောင်းချ၍ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံ သူများ သို့ ပြန်လည် အမ်းရာတွင် ဦးစားပေး အဆင့်နိမ့် သည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်များကို ခေါ်ဆိုသည်။ Debenture , Preferred Share များသည် ဦးစားပေး အဆင့် မြင့်ပြီးသာမာန်ရှယ်ယာများသည်ဦး စားပေးအဆင့် နိမ့်လေ့ ရှိသည်။ |
Junk Bond | – – | ဆုံးရှုံးနိုင်ခြေပိုများသဖြင့် သာမာန်ငွေချေးစာချုပ်များထက် အတိုးနှုန်း ပိုပေးကာထုတ်ဝေသည့် ငွေချေး စာချုပ် များ ဖြစ်သည်။ ၁၉၇၀ ခုနှစ်များက အမေရိကန် ကုမ္ပဏီ တစ်ခုက အခြားကုမ္ပဏီ တစ်ခု ကို ဝယ်ယူရန် အတွက် လိုအပ်သည့်ငွေ ရရှိရန် Junk Bond ကိုစတင်ထုတ် ဝေခဲ့သည်။ |
Justified Price | – – | သတင်းအချက်အလက် ကောင်းမွန်စွာရရှိထား သည့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးက စတော့၊ ငွေချေးစာချုပ်၊ ကုန်စည် နှင့် အိမ်ခြံမြေ အစရှိသည့် အက်ဆက် တစ်ခု ကို ဝယ်ယူ ရန် အဆိုပြုသည့် မျှတသောစျေးနှုန်း တစ် ခုကိုခေါ်သည်။ |
Kangaroos | – – | သြစတေးလျစတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းဝင်ထားပြီး All Ordinary Index တွက်ချက်မှုတွင်ပါဝင်ထားသည့် ကုမ္ပဏီများ ကို ခေါ်ဆို သည့်အမည်ပြောင်ဖြစ်သည်။ |
Kicker | – – | ကြွေးမြီးစာချုပ်စာတမ်းများကို ရောင်းပန်းလှစေရန် အတွက် ထပ်တိုးတန်ဖိုးများ ထည့်သွင်းခြင်းဖြစ်သည်။ ဥပမာ – ငွေချေးစာချုပ်များရောင်းချရာတွင် ရင်းနှီးမြှုပ် နှံသူများကို ပိုမိုဆွဲဆောင်မှု ရှိစေရန် အခြေအနေတစ်ခု၌ ယင်းကုမ္ပဏီ၏ စတော့ဖြင့် လဲလှယ်ခွင့်ပေးခြင်းဖြစ်သည်။ Sweetener , Rights, Warrants, တို့ကိုလည်းကြည့်ပါ။ |
Kiting | – – | ရန်ပုံငွေတစ်ရပ်ကို အသုံးပြုကာ ဝယ်ယူသူ-ရောင်းဝယ်သူ တစ်စုမှ တရားမဝင်သည့် စျေးကစားနည်းများ ၊ အရောင် ပြရောင်း-ဝယ်သည့် စနစ်များ ကိုအသုံးပြုပြီး စတော့စျေး နှုန်းကို အမြင့် ဆုံးအထိရောက်အောင် ဖန်တီးသည့် စနစ် ဖြစ်သည်။ |
Knock-out option | – – | ကုန်စည် သို့ ငွေကြေး သို့ အခြား သော ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှု နှင့်သက်ဆိုင်သည့် ဒီရီဗေးတစ်ဖ်စာချုပ်စာတမ်းတစ်ခုခု ကို ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးမှ မဝယ်မနေရ မဟုတ်ဘဲ မိမိ စိတ် ကြိုက် လက်ရှိပေါက်စျေးဖြင့် ဝယ်ယူခွင့်ရှိသည့် ကမ်း လှမ်း မှု တစ်ခုဖြစ်သည်။ သို့သော် အဆိုပါ ကမ်း လှမ်း မှုသည် သတ်မှတ်စျေးနှုန်းဘောင် တစ်ခုထက် ကျော်လွန် သွား သည့် အချိန်တွင် ကျင့်သုံး၍ မရတော့ပဲ အလိုလို ပျက် ပြယ် လေ့ရှိသည်။ |
Know your customer | – – | စတော့ရှယ်ယာများ ဝယ်ယူရင်းနှီးမြှုပ်နှံရန် ငွေချေး သက် သေခံလက်မှတ်စာရင်းဖွင့်လှစ်လိုသည့်ဖေါက်သည်တစ်ဦး၏ ကိုယ်ရေးအချက်အလက်များနှင့့် ဘဏ္ဍာရေး အချက် အလက် များအားလုံးကို သိရှိစေရန် ဆောင် ရွက်ရ မည် ဆိုသည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် လဲလှယ် ရောင်း ဝယ်ရေး လုပ်ငန်းတွင် ကျင့်သုံးသည့် ကျင့်ဝတ် နှင့် နည်း စနစ် တစ်ခုဖြစ်သည်။ |
Laddering | – – | ငွေချေးစာချုပ်ကိုင်ဆောင်ထားသူများ အနေနှင့် ဆုံးရှုံး နိုင်ခြေလျော့နည်းစေရန် ငွေချေးစာချုပ်ပုံစံအမျိုးမျိုး၊ သက်တမ်းအမျိုးမျိုးကို ခွဲချမ်းစိတ်ဖျာရင်းနှီးမြှုပ်နှံ သည့် နည်းဖြစ်သည် ။ Staggering Maturities ကိုကြည့်ပါ။ |
Large Cap | – – | စျေးကွက်တန်ဖိုးကြီးမားသည့် စတော့များကိုခေါ်ဆိုသည်။ စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းဝင်ထားသည့်ကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စျေးကွက်တန်ဖိုး အနည်းဆုံး (၅)ဘီလီယံ တန်ဖိုးရှိသည့် စတော့များကို ခေါ်ဆိုသည်။ အကျိုးတူရန်ပုံငွေအဖွဲ့ Mutual Fund များ သည် အဆိုပါ စတော့များကို ပစ် မှတ် ထားကာ ရင်းနှီး မြှုပ်နှံလေ့ ရှိသည်။ |
Law of Large Numbers | – – | ကြီးမားလှသည့် ကိန်းဂဏန်းအချက်အလက်များ ဖြင့် ခန့် မှန်းချက်တစ်ခု ကို တွက်ချက်ရာတွင် အချက်အလက် တစ်ခု ချင်း ၏ အရေးပါမှုအားနည်းသွားသည် ဟူသည့် စာရင်း အင်းပညာ အယူအဆတစ်ခုဖြစ်သည်။ အုပ်စုလိုက် အာမခံ ထားရှိသည့်စနစ်တွင် အုပ်စု ကြီးလေလေ စရိတ် သက်သာ သွားလေလေဖြစ်သည်။ တစ်ဦးချင်း၏ ထိခိုက်မှု အတွက် တောင်းဆိုမှုသည် အုပ်စုကြီးတစ်ခုလုံး နှင့်စာ လျင် အရေး ပါမှုနည်းပါးသွားသည်ဟူသည့် အယူ အဆ ဖြစ်သည်။ |
Lay Off | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ ၄င်း၏ရှယ်ယာရှင်များသို့ Right offering နည်းဖြင့် ရှယ်ယာများကမ်းလှမ်းရောင်းချရာတွင် ရောင်း မကုန် ခဲ့ သည့်ရှယ်ယာများရှိပါက Securities Co. တစ်ခု မှ ဝယ်ယူ မည်ဟူသည့် ကမ်း လှမ်းချက် Standby Commitment ဖြစ်ပြီး ဝယ်ယူသည့် အချိန်တွင် ဆုံးရှုံးနိုင် ခြေနည်း စေရန်ကျင့်သုံးသည့် နည်း စနစ် ဖြစ်သည်။ ရှယ်ယာရှင်များသည် ယင်း Right ကို အသုံးပြု၍ ရှယ်ယာ ရယူမည် (သို့) Right ကို ပြန် ရောင်း မည် ဟူ၍ စဉ်းစား လေ့ရှိသည်။ အထူးသဖြင့် အဆိုပါ ကာလအတွင်း ရှယ် ယာ စျေးများ မှာ ကျဆင်း တတ် သည်။ Investment Banker သည် အဆိုပါ စျေးကျဆင်း သည့် Risk ကို ရှောင် ရှားလိုသည့်အတွက် (၁) Right များကို ရသ လောက် ဝယ်ယူ ကာတစ်ပြိုင်တည်းမှာပင် ယင်း ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာ များကို ရောင်းထုတ်လေ့ ရှိ သည် (၂) ရှယ်ယာ မရှိပဲ ကြိုရောင်း (Short Sell) ကာ စျေးကျမှ ပြန်ဝယ် သည် ့ စနစ် ကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြစ်သည်။ |
Lead Regulator | – – | ကိုယ်တိုင်စည်းမျဉ်းထိန်းကျောင်းသည့် ဦးဆောင်အဖွဲ့ အစည်းများဖြစ်ပြီး ဥပဒေပြဌာန်းချက်မှ အစိတ် အပိုင်း အ ချို့အတွက် စုံစမ်းစစ်ဆေးရေးလုပ်ငန်းများ ဆောင်ရွက် ရန်တာဝန်ရှိသည်။ ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်လုပ်ငန်း တွင် စတော့ အိပ် ချိန်း များသည် ဥပဒေအရ Lead Regulator များ ဖြစ်ပြီး စျေးကွက်အတွင်း စုံစမ်းစစ်ဆေး တွေ့ရှိချက်များကို ငွေ ချေးသက်သေခံလက်မှတ်လုပ် ငန်းကြီးကြပ်ရေးကော်မရှင် သို့ အစီရင်ခံတင်ပြရန်တာ ဝန်ရှိသည်။ |
Leverage | – – | ကုမ္ပဏီ (သို့) အဖွဲ့အစည်းတစ်ခု၏ တိုးတက်မှုအရှိန်မြှင့် တင်ရန်အတွက် မူလ ရှယ်ယာ ထည့် ဝင်ငွေ Equity များ အပြင် ကြွေးမြီ Debt များ ကို ထုတ်ဝေဖြည့် တင်းခြင်း ဖြစ်သည်။ ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာထည့်ဝင်ငွေ ပမာဏနှင့် ရယူထားသည့်ကြွေးမြီပမာဏကို Debt to Equity Ratio ဖြင့်တိုင်းတာလေ့ ရှိသည်။ ကုမ္ပဏီတွင် ကာလရှည်ကြွေးမြီ ပမာဏ များလေလေ ဘဏ္ဍာရေး မောင်းတံအားကောင်း လေ လေဖြစ်သည်။ ဘဏ္ဍာရေးမောင်းတံ အားကောင်း မှု အပေါ်မှ ရှယ်ယာ ရှင် များသည် အကျိုးအမြတ်များ များ ရရှိသည့် အပြင် ကုမ္ပဏီ၏ တန်ဖိုး ကို လည်းမြင့်တက် စေ သည်။ အဘယ့်ကြောင့် ဆို သော် ကာလရှည်ငွေချေး စာ ချုပ်များ ထုတ် ဝေခြင်းမှ ဖြစ်ပေါ်လာသည့် အကျိုး အမြတ် သည် ယင်းတို့ အတွက် ပေးရသည့် အတိုးထက် သာလွန် ကောင်း မွန် သောကြောင့် ဖြစ်သည်။ Trading on the Equity ဟုလည်းခေါ်ဆိုသည်။ Gearing တွင်ကြည့်ပါ။ |
Leverage Buyout (LBO) | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခု သည် အခြားကုမ္ပဏီတစ်ခုကို ဝယ်ယူရန် အတွက် လိုအပ်သော ရင်းနှီးငွေများကို ချေးငွေများ ရယူ ကာ ဆောင်ရွက်ခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါချေးငွေများ အ တွက် ကုမ္ပဏီ၏ ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်း Assets များကို အပေါင် အဖြစ်ပေးအပ်ရသည် ။ |
Leverage Recapitalization | – – | အခြားကုမ္ပဏီတစ်ခုမှ မိမိကုမ္ပဏီအား ဝယ်ယူခြင်း၊ သိမ်း ပိုက်ခြင်း များဖြစ်လာနိုင်သည့်အတွက် ယင်းအခြေ အနေ ကို ကာကွယ်ရန် ပြင်ပမှ ချေးငွေပမာဏ များ များ ရယူ ကာ ရှယ်ယာရှင်များသို့ ငွေများ ပြန်လည် ထုတ်ပေးသည် မဟာဗျူဟာဖြစ်သည်။ ကုမ္ပဏီ၏ Equity နှင့် Debt ကို လဲလှယ်ခြင်းဖြစ်သည်။ |
Limit Order | – – | စတော့ရှယ်ယာ သို့မဟုတ် ကုန်စည် တစ်ခုကို သတ်မှတ် ထားသည့်စျေးနှုန်း သို့မဟုတ် ပိုမိုကောင်းမွန် သည့် စျေး နှုန်းဖြင့် ဝယ်ယူ/ရောင်းချလိုသည့် အမှာလွှာ။ ဥပမာ – စတော့ XYZ ကို ဒေါ်လာ ၃၀ ဖြင့် ဝယ်ယူလို သည့် အမှာ လွှာ တစ်ခု တင်ရာတွင် အရောင်းဖက် ၌ ဒေါ်လာ ၃၀ သို့မဟုတ် ၃၀ အောက် တင်ထားသူများ ရှိမှ သာ အရောင်း အဝယ်ဖြစ်သည့် အော်ဒါမျိုးဖြစ်သည်။ |
Liquid Assets | – – | ငွေသား (သို့မဟုတ်) ငွေသား အဖြစ်သို့အလွယ်တကူ ပြောင်းနိုင်သည့် ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်းများဖြစ်သည်။ ဥပမာ-ကာလတိုငွေကြေးစျေးကွက် စာချုပ်စာတမ်းများ ၊ အမေရိ ကန်အစိုးရငွေတိုက်စာချုပ်များ၊ ဘဏ်အပ်နှံ ငွေများဖြစ် သည်။ |
Liquidity | – – | ဘဏ္ဍာရေးစာချုပ်စာတမ်းများ၊ ပိုင်ဆိုင်ပစ္စည်းများကို ယင်း၏ မူလ ပေါက်စျေး နှင့် များစွာ ကွာဟ မှု မရှိပဲ အလွယ် တကူ ရောင်းချ နိုင်ခြင်း /ဝယ်ယူနိုင်ခြင်း ။ |
Liquidity Diversification | – – | ကာလတိုနှင့် ကာလရှည်ငွေချေးစာချုပ်များကို ရောစပ် ဝယ်ယူကာ အတိုးနှုန်းများ သိသာစွာ ပြောင်းလဲသွား မှု ဒါဏ်ကို ကာကွယ်ခြင်း။ |
Liquidity Trap | – – | ဘဏ်အတိုးနှုန်းများ မြင့်မားကာ ဘဏ်များရှိအပ်နှံငွေကြေး (Money Supply)မြင့်မားနေသော်လည်း တစ်ဖက်တွင် ပုံ သေအတိုးပေးသည့် ငွေချေးစာချုပ်များ မှပေးသည့် အတိုး နှုန်း များနိမ့်ကျ နေသည့် အခြေအနေ တစ်ရပ် ကို ခေါ် သည်။ ဤအခြေအနေတွင် ငွေကြေးမူဝါဒ (Monetary Policy) ကိုထိရောက်စွာမကျင့်သုံးနိုင်တော့ပဲ တစ်ဖက်တွင် ဘဏ္ဍာ ရေးမူဝါဒ (Fiscal Policy) ကို ဖြေလျှော့ခြင်း၊ Helicopter Money များထောက်ပံ့ခြင်းတို့ဖြင့် ကုစားနိုင် ပါသည်။ |
Listed Firm | – – | စတော့အိပ်ချိန်းတစ်ခုခုတွင်ပါဝင်ရောင်းဝယ်နေသည့်ကုမ္ပဏီတစ်ခု။ ၄င်းကုမ္ပဏီသည် စတော့အိပ်ချိန်းများမှသတ် မှတ် ပြဌာန်း ထားသည့် စံချိန် စံညွှန်းများဖြင့် ပြည့်စုံရန်လို အပ်သည်။ |
Listed Securities | – – | ဥပဒေနှင့်အညီ စနစ်တကျ တည်ထောင်ထားသည့် စတော့ အိပ်ချိန်းတစ်ခုတွင် လက်ခံရောင်းဝယ်နေသည့် ကုမ္ပဏီ တစ်ခု သို့မစုတ် အဖွဲ့ အစည်တစ်ခုမှထုတ်ဝေ သည့် စတော့ များ၊ ငွေချေး စာချုပ်များဖြစ်သည်။ ယေဘူ ယျ အားဖြင့် စတော့အိပ်ချိန်းတွင် စာရင်းဝင် သည် ့ ကုမ္ပဏီ တစ်ခုသည် အောက်ပါ အကျိုးကျေးဇူးများ ရရှိသည်။ (က) စနစ်ကျနသည့်စျေးကွက်တွင်ပါဝင်ရခြင်း (ခ) ငွေဖြစ် လွယ်ခြင်း (ဂ) မျှတသည့်စျေးနှုန်း များရရှိခြင်း (ဃ) အရောင်း အဝယ်များ နှင့် စျေးနှုန်းများ အတွက် မှန် ကန်ပြီး အချိန် နှင့်တစ်ပြေးညီ သတင်းအချက် များ ရရှိခြင်း (င) စာရင်း ဝင်ကုမ္ပဏီများ၏ သတင်းအချက် အလက်များ ရရှိခြင်း နှင့် (စ) ရှယ်ယာရှင်တို့အကျိုး အတွက် တင်းကျပ်သည့် ဥပဒေ စည်မျဉ်းများ ထားရှိခြင်း။ |
Loan Crowd | – – | စတော့အိပ်ချိန်း၏ ရောင်းဝယ်ရေးအဖွဲ့ ဝင်များ ဖြစ်သည့် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ များသည် စတော့ အိပ်ချိန်း ၏သတ်မှတ်နေရာတွင် လာရောက်စုရုံးကာ ၄င်း တို့၏ ဖောက်သည်များ စတော့များလက်ဝယ်မရှိပဲ ချေး ငှားရောင်းချသည့် စနစ် (Short Selling) ကျင့်သုံး နိုင်ရန် အတွက် ဆောင်ရွက်ပေးခြင်း။ Historical Term ဖြစ်ပါသည်။ |
Lockup period | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုက အများပြည်သူသို့ ရှယ်ယာများ ကမ်း လှမ်းရောင်းချပြီးသည့်နောက် အချိန်ကာလ လတစ်ခုအထိ ယင်းကုမ္ပဏီ၏ အတွင်းလူ (Insider) များအား ရှယ်ယာ ရောင်းချခွင့်ပိတ်ပင်ထားခြင်း။ အများအားဖြင့် (၆)လ အထိ ပိတ်ထားလေ့ရှိပါသည်။ |
Long Bond | – – | ကာလသက်တမ်း (၁၀)နှစ်ထက်ကျော်သည့် ငွေချေး စာ ချုပ်များကို ခေါ်သည်။ ထုတ်ဝေသည့်အဖွဲ့သည် ဝယ်ယူ သူများ၏ငွေကို နှစ်ကြာရှည်စွာ ရယူသုံးစွဲခြင်း ကြောင့် မြင့် မားသည့် အတိုးနှုန်း ကို ပေးကြသည်။ |
Long Position | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူတစ်ဦးအနေနှင့် ငွေချေးသက်သေခံလက် မှတ် တစ်စောင်ကို ပိုင်ဆိုင်ထား ခြင်းကိုခေါ် ဆိုပြီး ယင်း ကို အခြားတစ်ဦးထံသို့ ရောင်းချခွင့်၊ လွှဲပြောင်းခွင့်၊ လက် ဆောင်ပေးခွင့် ရှိပြီး ယင်းအပေါ်မှ အမြတ်ငွေများ ရရှိ ပိုင်ခွင့် ၊ ရောင်ချခြင်းမှ မြတ်စွန်းခွင့် ၊ ဆုံးရှုံးခွင့်များ ရှိ သည်။ |
Long term debt | – – | သက်တမ်း တစ်နှစ်နှင့် အထက်ရှိသည့် ကုမ္ပဏီတစ်ခု သို့မဟုတ် အဖွဲ့အစည်းတစ်ခုမှထုတ်ဝေထားသည့် ကြွေးမြီ စာချုပ်စာတမ်းများဖြစ်သည်။ သတ်မှတ် ထား သည့် ကာလသက်တမ်း အလိုက် ပုံသေ အတိုး နှုန်း ပေးရပြီး သက်တမ်းစေ့ပါက အရင်းပြန်အမ်းရသည်။ |
Maintenance Call | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ တစ်ခုတွင် မာဂျင် စာရင်း (Margin Account)ဖွင့်လှစ်ကာ စတော့များ ရောင်း ဝယ်နေ သည့်ဖေါက်သည်တစ်ယောက် ၏ ငွေသား (သို့) စတော့လက်ကျန် များ သတ်မှတ်ထားသည့် ပမာဏ အောက် လျော့ကျနေသဖြင့် လာရောက်ပေးသွင်းရန် အကြောင်းကြားခြင်း။ |
Majority Shareholder | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှထုတ်ဝေထားသည့် ရှယ်ယာအရေအတွက် စုစုပေါင်း၏ ထက်ဝက်ကျော်ကို ပိုင်ဆိုင်ထားသည့် ရှယ် ယာရှင်တစ်ဦး ကိုခေါ်သည်။ အကယ်၍ ရှယ်ယာများ ရှယ် ယာရှင်အများအပြားလက်ထဲတွင် ပြန့်ကျဲနေပါက ထိန်း ချုပ်နိုင်သည့် ရှယ်ယာရှင် မရှိတော့ပဲ ကုမ္ပဏီကို ၅၁% အောက်လျော့နည်းပိုင်ဆိုင် ရုံမျှဖြင့် ထိရောက်သော ထိန်း ချုပ်မှုကို ရနိုင်သည်။ |
Make a Market | – – | စတော့အိပ်ချိန်း စာရင်းဝင်ကုမ္ပဏီတစ်ခု ၏ရှယ်ယာများကို မိမိကိုယ်ပိုင်ရင်းနှီးငွေဖြင့် ဝယ်ယူရောင်းချခွင့်လိုင်စင် (Dealer License) ရှိထားသည့် ငွေချေးသက်သေခံ လက် မှတ် ကုမ္ပဏီတစ်ခု က ဈေးကွက်ထဲရှိဖေါက်သည် များ၏ အရောင်း/အဝယ် အော်ဒါများကို ပြည့်ဝစွာအရောင်း အဝယ် ဖြစ်စေရန် ပါဝင်ရောင်းဝယ်ခြင်း။ အဆိုပါ Dealer များကို OTC ဈေးကွက်တွင် Market Maker ဟုလည်း ခေါ်ဆိုပြီး စတော့အိပ်ချိန်းတွင် Specialist ဟု ခေါ်ဆို ကြသည်။ |
Managed Earnings | – – | ကုမ္ပဏီ စီးပွားရေးကောင်းသည့် နှစ်တွင် အမြတ်ငွေများ ထဲမှ သီးသန့်ရန်ပုံငွေ စာရင်းသို့ ငွေပမာဏများများ ထည့်သွင်းထားကာ ကုမ္ပဏီစီးပွားရေးမကောင်းသည့်နှစ် တွင် အရှုံးငွေများကို အဆိုပါသီးသန့်ငွေများဖြင့် ခုနှိမ်ပြီး ကုမ္ပဏီ၏ ရှယ်ယာ အပေါ် အမြတ်ငွေ (Earnings per share)ကို မြင့်တက်စေ ခြင်းဖြင့် ဈေးကွက်ထဲတွင် ရှယ် ယာဈေးနှုန်းများ မကျဆင်း သွားစေရန် အောင်ဆောင် ရွက်ခြင်း။ မရိုးသားသည့် စာရင်း ကိုင်စနစ်ကို အသုံး ပြု ခြင်းဖြစ်ပြီး SEC များက ယင်းစာရင်းမျိုးကို သေချာစွာ စောင့်ကြည့်လေ့ရှိသည်။ Cookie Jar Reserve ဟုလည်း ခေါ်သည်။ |
Management Buy-In | – – | ကုမ္ပဏီ၏ စီမံခန့်ခွဲမှု အဖွဲ့ကိုထိန်းချုပ်နိုင်လောက်သော ရှယ်ယာ အရေအတွက် ကို ပြင်ပရင်းနှီးမြှုပ်နှံသူများက ဝယ် ယူ ခြင်း။ ကိစ္စအတော်များများတွင် အဆိုပါ ပြင်ပ ရင်း နှီး မြှုပ်နှံသူများသည် Venture Capitalist များ ဖြစ်ပြီး ကုမ္ပဏီ၏ ထုတ်ကုန်၊ ဝန်ဆောင်မှု နှင့် စီမံအုပ်ချုပ်မှု အဖွဲ့ များမှာ အနာဂတ်တွင် တောက်ပလာမည်ဟု ထင်မြင် ယူ ဆသောကြောင့် ဝယ်ယူကြခြင်းဖြစ်သည်။ အဆိုပါ ရင်း နှီးမြှုပ်နှံသူများသည် ကုမ္ပဏီတွင် ကိုယ်စားလှယ်တစ် ဦး ထားရှိကာ ကုမ္ပဏီ၏ တိုးတက်မှုကို စောင့်ကြည့်လေ့ ရှိသည်။ |
Management Buy-Out | – – | ကုမ္ပဏီ၏လက်ရှိ စီမံအုပ်ချုပ်မှုအဖွဲ့မှ ဈေးကွက်ထဲတွင် ရောင်းဝယ်နေသည့် ရှယ်ယာများကို ပြန်လည်ဝယ်ယူကာ အများပိုင် ကုမ္ပဏီ မှ ပုဂ္ဂလိက ကုမ္ပဏီအဖြစ် ပြောင်း လဲ ခြင်း။ ပုံမှန်အားဖြင့် စီမံအုပ်ချုပ်မှုအဖွဲ့သည် ဈေး ကွက် ထဲမှ ရှယ်ယာများကို အပိုကြေးပေး ကာ ဝယ်ယူ လေ့ ရှိ သည်။ အခြားကုမ္ပဏီများမှ မိမိကုမ္ပဏီကိုဝယ် ယူနိုင်ခြင်း မရှိအောင် တားဆီးသည့် စနစ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ အကယ်၍ အဆိုပါ ပြန်လည်ဝယ်ယူခြင်းအတွက်လို အပ်သည့်ငွေကို ချေးငွေဖြင့် ဖြည့်ဆည်းပါက ယင်းကို Leveraged Buy-out ဟုခေါ်ဆိုသည်။ |
Managing Underwriter | – – | ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုဘဏ်တစ်ခု၏ Underwriting ဌာနခွဲ သည် ကုမ္ပဏီတစ်ခုမှထုတ်ဝေသည့်ရှယ်ယာများကို တာဝန်ခံ ဝယ်ယူကာ အများပြည်သူသို့ ပြန်လည် ဖြန့်ချိ ရောင်း ချခြင်းဖြစ်သည်။ ရှယ်ယာများကို တာဝန်ခံဖြန့်ချိရောင်း ချရာတွင် ဦးဆောင်တာဝန်ယူဖြန့်ချိသည့် အဖွဲ့နှင့် တွဲဖက် တာဝန် ယူ ရောင်းချမည့် အဖွဲ့များအကြားတွင် သဘော စာချုပ်များချုပ်ဆိုကာ ရောင်းချခြင်းဖြစ်သည်။ တာဝန် ခံဖြန့်ချိ သည့်အဖွဲ့များသည် အများပြည်သူသို့ ဖြန့်ချိရောင်းချ သည့်ဈေးနှုန်းအပေါ်မှ လျှော့နှုန်းတစ်ရပ် ကို ဝန်ဆောင်ခ အဖြစ် ရရှိသည်။ |
Manipulation | – – | စတော့ဈေးကွက်အတွင်း မူမမှန်သည့် ရောင်းလိုအား/ဝယ် လိုအားများ ဖြစ်လာစေရန် ရည်ရွယ်၍ တစ်ဦးချင်းသော် လည်းကောင်း ၊ အုပ်စုဖွဲ၍သော် လည်းကောင်း၊ အရောင်း/ အဝယ် အော်ဒါများ အယောင်ပြတင်ခြင်း။ |
Margin | – – | ဖေါက်သည်တစ်ဦး ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ တစ်ခုမှ ချေးငွေရယူ၍ ရှယ်ယာများ ဝယ်ယူရာတွင် ဖေါက် သည်မှ ကနဦးပေးသွင်းရသည့် ငွေ။ ယင်းငွေ ပမာဏ သည် ဝယ်ယူမည့် ရှယ်ယာ တန်ဖိုး အလိုက် ရာခိုင်နှုန်း တစ်ခုဖြင့်ကောက်ခံပြီး ယင်းရာခိုင်နှုန်းကို နိုင်ငံအလိုက် ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်လုပ်ငန်းကြီး ကြပ်ရေး ကော် မရှင်များက သတ်မှတ်ပေးသည်။ |
Margin Account | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ကုမ္ပဏီ တစ်ခုတွင် ချေး ငွေ ဖြင့် စတော့ရှယ်ယာများဝယ်ယူရန် ဖွင့်လှစ်ထားသည့် ဖေါက်သည်တစ်ဦး၏စာရင်း။ ယင်းစာရင်းကို ငွေချေး သက်သေခံ လက်မှတ်လုပ် ငန်းကြီး ကြပ်ရေး ကော် မရှင် နှင့် သက်ဆိုင်ရာ ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် ကုမ္ပဏီ တို့၏ စည်းမျဉ်းများအတိုင်း ထိန်းသိမ်းသည်။ မာဂျင် စာ ရင်းကို ငွေသားဖြင့် (သို့မဟုတ်) ရှယ်ယာများဖြင့် ထည့် သွင်းနိုင်သည်။ |
Marketable Securities | – – | ဈေးကွက်ထဲတွင် အလွယ်တကူရောင်း/ဝယ်နိုင်သည့် စတော့ရှယ်ယာများ၊ ငွေချေးစာချုပ်များကို ခေါ်ဆိုသည်။ ကော်ပိုရေးရှင်တစ်ခု၏ လက်ကျန်ရှင်းတမ်း တွင် Asset နေရာတွင် ရှိပြီး ငွေသားအဖြစ်အလွယ်တကူပြောင်း လဲ နိုင်သည်။ ဥပမာ- အစိုးရငွေတိုက်စာချုပ်များ။ |
Market Capitalization | – – | ကုမ္ပဏီတစ်ခု ၏တန်ဖိုး ဖြစ်ပြီး ထုတ်ဝေထားသည့် သာ မာန်ရှယ်ယာများအားလုံး ၏ဈေးကွက်တန်ဖိုး ဖြစ် သည်။ ထုတ်ဝေထားသည့် သာမန်ရှယ်ယာအရေ အတွက် စုစု ပေါင်း နှင့် ၎င်းရှယ်ယာ၏ လက်ရှိဈေးကွက် တန်ဖိုး ကို မြှောက် ခြင်းမှ ရသည်။ ယင်းကိုကုမ္ပဏီတစ်ခု၏ စံနှုန်း တစ်ခု အဖြစ်တွက်ချက်တိုင်းတာလေ့ရှိသည်။ |
Market Maker | – – | Make a Market တွင်ကြည့်ပါ။ |
Market on Close order | – – | စတော့ (သို့မဟုတ်) Future (သို့မဟုတ်) Option စာချုပ် တစ်ခုခုကို ဈေးကွက်ပိတ်ခါနီးအချိန်တွင် ဖြစ်သည့် ဈေးနှင့် ဝယ်ယူ/ရောင်းချ ရန်အတွက် ဖေါက်သည် တစ်ဦး က ပေးသည့် အမှာလွှာ ဖြစ်သည်။ |
Market Order | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ် တစ်စောင်ကို ဈေးကွက်ထဲ တွင် အကောင်းဆုံးနှင့် အမြန်ဆုံး ရရှိနိုင်သည့် ဈေးနှင့် ရောင်းချရန်/ဝယ်ယူရန် ပေးသည့်အမှာလွှာ။ |
Market Price | – – | စတော့အိပ်ချိန်းတွင် အရောင်းအဝယ်ဖြစ်သွားသည့် နောက်ဆုံးဈေး ဖြစ်သည်။ OTC ဈေးကွက်တွင်မူ အချိန် တစ်ခုအတွင်း အဆိုပြု ရောင်းဈေးနှင့် ဝယ်ဈေးကို ခေါ် သည်။ ယေဘူယျစီးပွားရေးနယ်ပယ်တွင်မူ ရောင်းသူ နှင့် ဝယ်ယူသူ နှစ်ဦးသဘောတူညီသည့်ဈေးကိုဆိုလိုသည်။ |
Market Research | – – | ကုန်စည်(သို့မဟုတ်) ဝန်ဆောင်မှု တစ်ခု စတင် ခြင်း မပြု မီ ပြည်သူတို့ ကြိုက်နှစ်သက်နိုင်သည့် အရွယ်အစား၊ ထူး ခြားသည့်လက္ခဏာ နှင့်ဈေးကွက် အခြေအနေတို့ကို လေ့ လာခြင်း။ စတော့ဈေးကွက်တွင် မူ နည်းပညာ သရုပ် ခွဲ ခြင်း Technical Analysis ပြုလုပ်ကာ ဈေးကွက် အခြေ အနေကိုလေ့လာခြင်းဖြစ်သည်။ |
Market Tone | – – | ငွေချေးသက်သေခံလက်မှတ်ဈေးကွက် တစ်ခု၏ အခြေ အနေ ကောင်းမွန်မှု ကိုခေါ်သည်။ စတော့ ရောင်း ဝယ် သူများ၊ စတော့ပွဲစားများ ကွက် ဖန်တီးသူများ သွက် လက်စွာရောင်းဝယ်နေကြပြီး အရောင်း-အဝယ် ဈေးနှုန်း ကွာဟချက် Spread နည်းပါးသည့် အခြေအနေကို Market Tone ကောင်းမွန်သည်ဟုခေါ်ဆိုသည်။ |